Hội chứng cô đơn giữa gia đình: Nguyên nhân và cách khắc phục

Hội chứng cô đơn giữa gia đình khiến nhiều người cảm thấy cô đơn, lạc lỏng ngay trong chính căn nhà của mình. Họ có vật chất đầy đủ, nhưng không cảm nhận được hơi ấm gia đình.

Hội chứng cô đơn giữa gia đình là gì?

Hội chứng cô đơn giữa gia đình là tình trạng một người không thể chia sẻ, không thể nói chuyện với ai để giãi bày nỗi lòng trong chính căn nhà của mình. Điều này khiến họ cảm thấy bị cô lập.

Thực tế, những người mắc bệnh này thường có gia đình khá giả, những người thân cũng hòa thuận, không bạo lực, không xích mích, nhưng họ lại không thường dành thời gian cho nhau.

Người mắc bệnh có thể là vợ, chồng, hoặc những đứa con trong gia đình. Trong đó, tỷ lệ phụ nữu và trẻ em bị hội chứng cô đơn giữa gia đình hiện nay đang là khá cao.

Một số triệu chứng của những người mắc căn bệnh này bao gồm:

• Chán nản, mệt mỏi, uể oải, buồn phiền, u uất
• Có xu hướng tự trò chuyện một mình
• Lạm dụng các thiết bị công nghệ như điện thoại, máy tính, Ipad nhiều quá mức
• Khó nói chuyện với những thành viên trong gia đình
• Giảm sự tập trung, sa sút trong học tập hay làm việc
• Tinh thần yếu ớt, thường xuyên bị stress, căng thẳng
• Dễ cáu gắt, nóng nảy hoặc có xu hướng dễ kích động hơn bình thường
• Thường xuyên ra ngoài chơi với bạn bè và có thể coi trọng người ngoài hơn những người trong gia đình
• Luôn có cảm giác trong nhà thật lạnh lẽo, đáng sợ nên ít khi ở nhà
• Ngày càng thấy xa rời các thành viên trong gia đình
• Có xu hướng tìm đến các chất kích thích như bia rượu, thuốc lá hay chất gây nghiện

Những người mắc căn bệnh này thường cũng dễ mắc các vấn đề tâm lý khác, chẳng hạn như trầm cảm. Do gia đình không quan tâm đến nên thường cũng phát hiện ra bệnh khá muộn.

Nguyên nhân mắc hội chứng cô đơn giữa gia đình

Tình trạng này xuất hiện trong những ngôi nhà tưởng chừng rất yên bình, hạnh phúc. Sự bận rộn, hời hợt, vô tâm của những người thân chính là nguyên nhân gây ra hội chứng cô đơn giữa gia đình.

1. Sự vô tâm của cha mẹ với con cái

Cha mẹ quá bận rộn làm ăn, kiếm tiền nên không có thời gian chăm sóc con cái. Do đó, trẻ chỉ có thể làm bạn với máy tính, điện thoại, TV và không có thời gian nói chuyện, chia sẻ cùng cha mẹ hàng ngày.

Ngay cả những dịp đặc biệt của con chẳng hạn như thi cử, sinh nhật, họp phụ huynh, hay khi con được những giải thưởng thì bố mẹ cũng không có mặt để chúc mừng.

Trẻ rơi vào trường hợp này sẽ cam thấy cô đơn, lạc lỏng, và có nguy cơ mắc hội chứng cô đơn giữa gia đình. Ngoài ra, chuyện cha mẹ thiên vị anh/chị/em của trẻ cũng có thể góp phần gây ra tình trạng này.

Tuy nhiên, phụ huynh can thiệp quá mức vào đời sống của con, hoặc áp đặt quá mức cũng làm trẻ cảm thấy ngột ngạt. Trẻ cảm thấy cha mẹ không tôn trọng, không quan tâm đến suy nghĩ hay cảm xúc của mình.

Chính vì thế, trẻ ngày càng xa cách với gia đình, chỉ thích ở trong phòng 1 mình. Trẻ thu mình lại là nguyên nhân làm gia tăng tỷ lệ nghiện game online, hay trầm cảm do mạng xã hội ở giới trẻ.

2. Sự vô tâm của vợ/chồng dành cho nhau

Người vợ cũng có thể mắc hội chứng cô đơn giữa gia đình khi chồng quá vô tâm hời hợt, thiếu tinh tế. Nhiều người chồng thích rượu chè với bạn bè, đi ăn ngoài, mà không quan tâm gì đến vợ ở nhà.

Họ quên mất các dịp đặc biệt của hai vợ chồng, quên việc hỏi thăm và chăm sóc nửa kia. Với những người phụ nữ nhạy cảm, muốn được yêu thương, quan tâm thì đây là một tổn thương rất lớn.

Phụ nữ mang thai và sau sinh, hay những người chỉ ở nhà nội trợ mà không ra ngoài thường rất nhạy cảm, dễ tổn thương. Họ rất dễ mắc hội chứng cô đơn giữa gia đình nếu không được quan tâm đúng mực

Ngoài ra, những người đàn ông, người chồng cũng hoàn toàn có thể mắc hội chứng này. Nguyên nhân là do người đàn ông thường rất áp lực bởi vấn đề kinh tế, luôn gánh trong mình trọng trách làm chủ, phải nuôi gia đình.

Tuy nhiên việc vợ con không thấu hiểu, không ủng hộ khiến họ cảm thấy hụt hẫng. Nhiều người vợ thường xuyên gây áp lực, cằn nhằn, than thở, hay chê bai chồng kém cỏi khiến trụ cột gia đình lạc lõng trong ngôi nhà của mình.

Điều kiện vật chất nâng cao là nguyên nhân khiến người ta ngày càng ít quan tâm đến đời sống tinh thần. Gia đình là một kho báu vô cùng quý giá, nhưng nhiều người lại không biết cách trân trọng.

Hội chứng cô đơn giữa gia đình có nguy hiểm không?

Theo các chuyên gia, hội chứng cô đơn giữa gia đình có thể tiến triển thành trầm cảm và các rối loạn tâm lý nghiêm trọng. Cảm giác cô đơn khiến bản thân họ bức bối và có nhiều suy nghĩ tiêu cực.

Gia đình là một nền tảng quan trọng để mỗi người trong gia đình có điều kiện phát triển tốt nhất, đặc biệt với trẻ nhỏ. Mất niềm tin vào gia đình cũng khiến họ dễ lạc lối, sa ngã, lầm lỡ.

Những đứa trẻ không được cha mẹ quan tâm thường có xu hướng nổi loạn và chơi với bạn bè xấu. Mục đích là để thu hút sự chú ý của cha mẹ, khiến cha mẹ quan tâm tới mình hơn.

Nhiếu trẻ hình thành những suy nghĩ lệch lạc, chỉ biết quan tâm đến cảm xúc của bản thân, không có sự thấu hiểu, chia sẻ với người khác. Trẻ cũng thiếu kỹ năng giao tiếp cần thiết.

Một số trẻ bị cha mẹ áp đặt quá mức thường không biết cách đương đầu với khó khăn, trở nên phụ thuộc, dễ thất bại ở tương lai. Không ít người cũng đã tự tử vì nghĩ rằng không ai thực sự quan tâm và yêu thương mình.

Những người khác thì bỏ bê học hành, làm việc ngày càng sa sút, tinh thần trầm uất. Họ chỉ trốn trong căn phòng của mình, không muốn ra ngoài giao tiếp với ai.

Xem thêm: Dạy con ở tuổi dậy thì cần khéo léo để tránh ảnh hưởng tâm lý

Nói chung, hội chứng cô đơn giữa gia đình là hội chứng không thể chủ quan. Những người thiếu mất đi tình cảm gia đình rất dễ có những suy nghĩ lệch lạc, méo mó và dẫn đến các hệ lụy xấu khác mà không ai mong muốn.

Hướng điều trị hội chứng cô đơn giữa gia đình

Để điều trị hội chứng cô đơn giữa gia đình, các thành viên cần ý thức được vấn đề và mong muốn thay đổi. Trị liệu tâm lý cũng là biện pháp phù hợp để cả bệnh nhân và những người trong gia đình thấu hiểu nhau hơn.

Chủ động chia sẻ cảm xúc với gia đình

Bản chất của hội chứng cô đơn giữa gia đình là thiếu sự quan tâm, hoặc do thể hiện tình cảm sai cách. Vì thế người bệnh có thể mở lòng, chia sẻ với mọi người trước, thay vì để bản thân cứ giữ mãi sự tiêu cực, bức bối.

Sự bận rộn, hay sự cằn nhằn của các thành viên chỉ nhằm mục đích hướng đến cuộc sống tốt hơn. Họ không có ý xấu, nhưng lại không biết cách thể hiện phù hợp.

Chính vì thế, người bệnh cũng cần chủ động chia sẻ vấn đề của mình trước. Chẳng hạn, người con có thể trực tiếp nói mong muốn rằng muốn cha mẹ có thể ăn cùng con ăn cơm, cùng con đi chơi vì con cảm thấy rất cô đơn, mệt mỏi.

Người chồng có thể nói rõ cho vợ hiểu những lo âu, khó xử của bản thân. Người vợ cũng có thể nấu những món ngon mà chồng thích để lôi kéo chồng về với bữa cơm gia đình ấm áp, thay vì cứ mãi ăn uống ngoài cùng bạn bè.

Việc trò chuyện trực tiếp có thể giúp đôi bên thấu hiểu lẫn nhau, từ đó tìm ra hướng giải quyết mâu thuẫn vợ chồng một cách phù hợp.

Tuy nhiên thực tế không phải ai cũng có thể hiểu được điều này. Nhất là khi cảm xúc của những người mắc hội chứng cô đơn giữa gia đình thường khá tiêu cực nên việc thể hiện hay chia sẻ cảm xúc cũng khá khó khăn.

Gặp gỡ chuyên gia tâm lý

Để cải thiện hội chứng cô đơn giữa gia đình, trị liệu tâm lý sẽ là một phương pháp phù hợp để tháo gỡ vướng mắc. Gia đình nên tìm kiếm những chuyên gia tâm lý uy tín để được tư vấn tốt hơn.

Các chuyên gia tâm lý sẽ đóng vai trò như một người bạn, người có thể lắng nghe và chia sẻ những cảm xúc tiêu cực mà người bệnh đang gặp phải, từ đó đưa ra hướng giải quyết tốt nhất cho từng người.

Bản thân người bệnh nên tham gia trị liệu cùng các thành viên trong gia đình để chính người thân cũng hiểu được những cảm xúc mà mình đang gặp phải.

Chuyên gia tâm lý có thể nói chuyện riêng, hoặc tổ chức các buổi trị liệu gia đình để các thành viên có thể hiểu và kết nối với nhau theo hướng tích cực.

Nếu bản thân người bệnh không tự tin hoặc không biết cách chia sẻ trực tiếp về tình trạng của mình với cha mẹ, người thân thì trị liệu tâm lý luôn là giải pháp phù hợp nhất.

Các chuyên gia tâm lý đồng thời cũng sẽ giúp người bệnh cách kiểm soát cảm xúc, loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực. Đồng thời hướng đến những điều lạc quan, tích cực hơn để cải thiện bệnh hoàn toàn hiệu quả nhất.

Tham gia các hoạt động kết nối với gia đình

Thay vì cứ mãi ủ dột hay nghĩ về những điều tiêu cực, bạn có thể rủ rê gia đình cùng tham gia một chuyến du lịch hay các hoạt động giúp kết nối, tương tác giữa các thành viên.

Những hoạt động như picnic, cùng đi ăn uống, hay cả nhà cùng nhau nấu ăn, dọn dẹp đều có hiệu quả tốt. Thời gian hạnh phúc vui vẻ cùng những thành viên trong gia đình có thể chữa lành tất cả các vết thương tinh thần.

Thực hiện các biện pháp thư giãn tinh thần

Hãy dành nhiều thời gian cho bản thân hơn. Bạn có thể nghiên cứu, tìm tòi những kỹ năng mới bản thân thấy hứng thú. Điều này vừa làm giảm cảm giác trống trải, vừa đem đến sự hứng thú trong cuộc sống.

Song song đó, bạn cũng có thể tập yoga giảm stress căng thẳng, tập thiền, xông hơi với tinh dầu, tắm nước ấm, xem các bộ phim hài hước, hoặc chia sẻ cảm xúc với người thân.

Phòng tránh nguy cơ mắc hội chứng cô đơn giữa gia đình

Thực tế để phòng tránh hội chứng cô đơn giữa gia đình không phải là điều khó khăn. Mỗi người chỉ cần thay đổi suy nghĩ về tầm quan trọng và cách thể hiện sự quan tâm đến các thành viên trong gia đình. Cụ thể

• Dành thời gian để quan tâm và nói chuyện với các thành viên trong nhà hằng ngày
• Thường xuyên nhắn tin, gọi video đến các thành viên trong nhà để giữ liên lạc, và thể hiện sự quan tâm
• Cha mẹ nên dành ít nhất 30p – 1 tiếng để nói chuyện với con hằng ngày. Hãy hỏi rằng con hôm nay thế nào, có chuyện gì vui hay buồn có thể chia sẻ với cha mẹ không. Cha mẹ nên chia sẻ với con trước để con thoải mái chia sẻ lại vấn đề của bản thân mình

• Cả nhà có thể dành thời gian bên nhau đi du lịch, cùng ăn uống hay đi chơi để kết nối cảm xúc với nhau dễ dàng hơn
• Chủ động chia sẻ cảm xúc với nhau, thay vì dấu diếm những điều tức giận hay khó chịu trong lòng. Càng để những điều tiêu cực tích tụ lâu thì càng dễ bùng nổ hơn
• Bao dung, thấu hiểu cho nhau, nghĩ cho nhau thay vì ích kỷ chỉ nghĩ về mình
• Dành thời gian để bản thân được thư giãn hằng ngày thông qua các biện pháp đơn giản như viết nhật ký, tắm nước ấm hay thực hành thiền

Hội chứng cô đơn giữa gia đình là một căn bệnh rất nhiều người đang gặp phải hiện nay kèm theo rất nhiều hệ lụy xấu nên cần được phát hiện càng sớm càng tốt.

Thay đổi suy nghĩ về tầm quan trọng của gia đình, biết cách quan tâm chăm sóc đến các thành viên sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh này.