Miệt thị ngoại hình (Body Shaming) và những ảnh hưởng đáng sợ

Miệt thị ngoại hình, hay Body Shaming, là hành vi hoặc lời nói với ý chê bai, hạ thấp và xúc phạm vẻ bề ngoài của người khác đầy ác ý.

Miệt thị ngoại hình là gì?

Miệt thị ngoại hình, hay còn được gọi là Body Shaming, là hành vi mang tính tiêu cực. Cụm từ này dùng để chỉ các hành vi xúc phạm, hạ thấp, chê bai, ngoại hình của một người nào đó.

Chuẩn mực cái đẹp thay đổi theo thời gian. Ngày nay, những người có thân hình mảnh mai, thon gọn, làn da trắng, gương mặt thanh tú,… mới được cho là đẹp.

Ngược lại, những người có thân hình mập mạp, da ngăm, gương mặt to lại bị mang ra chế giễu, bình phẩm ác ý. Những lời bình phẩm này khiến nạn nhân bị tổn thương tinh thần.

Tình trạng miệt thị ngoại hình diễn ra hàng ngày, hàng giờ. Và đặc biệt nghiêm trọng trên các nền tảng mạng xã hội. Người thường hay người nổi tiếng đều là nạn nhân của hiện tượng đả kích này.

Việc sử dụng lời lẽ, ngôn ngữ khiếm nhã để nhận xét một cách ác ý về bề ngoài của ai đó khiến nạn nhân tổn thương sâu sắc. Họ trở nên đau khổ, căm ghét bản thân, và mất dần sự tự tin.

Các hình thức miệt thị ngoại hình thường gặp

Miệt thị ngoại hình có thể là hành vi miệt thị người khác, hoặc miệt thị chính bản thân mình. Hành vi này có thể mang tính chủ động hoặc vô tình.

Một số người cố tình xúc phạm người khác. Trong khi một số khác chỉ có ý đùa giỡn, mà không ý thức được mình đang body shaming đối phương.

1. Miệt thị người khác

Đây chính là hình thức body shaming được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Đặc biệt là khi mạng xã hội đã trở nên phổ biến trên thế giới.

Thông thường, hình thức body shaming người khác thường sẽ bắt đầu bằng những câu nói trêu ghẹo, đùa giỡn và lặp đi lặp lại nhiều lần.

Cũng có những trường hợp kẻ miệt thị dùng những từ ngữ miệt thị, ác ý trên các trang mạng xã hội để công kích, hạ nhục người khác.

Nhiều người không ý thức được hậu quả nặng nề do lời nói của mình gây ra. Họ chỉ muốn đùa giỡn, trả thù hoặc đơn giản là hùa theo số đông.

Đối với họ, đây chỉ là một hình thức đùa giỡn vô hại. Nhưng đối với người nghe, những lời trêu chọc lại có sức sát thương cực lớn.

Sự công kích ngoại hình có thể khiến nạn nhân đau khổ, tuyệt vọng, thậm chí trầm càm dẫn đến tự sát. Những “anh hùng bàn phím” là nguyên nhân chính cho tình trạng này.

Xem thêm: Body shaming trên truyền hình – Đùa vui hay là tổn thương tâm lý

2. Miệt thị chính mình

Theo số liệu khảo sát, có không ít các trường hợp tự miệt thị bản thân. Họ thường có tính cách nhút nhát, rụt rè, tự ti, và luôn có nhìn cái nhìn tiêu cực về mình.

Một số người còn liên tục so sánh bản thân với những người xung quanh, đặc biệt là những người họ cho là đẹp. Tự  hạ thấp bản thân khiến nạn nhân thiếu tự tin, đặc biệt là đứng trước đám đông.

Bất cứ lúc nào, họ cũng có xu hướng tìm cách che đi những khiếm khuyết trên cơ thể của mình. Sự chú ý quá mức vào ngoại hình khiến họ căng thẳng, mệt mỏi.

Nạn nhân của miệt thị ngoại hình là những ai?

Những người có khuyết điểm trên cơ thể, hoặc đơn giản là “không vừa mắt” nhiều người, dễ dàng trở thành nạn nhân của miệt thị ngoại hình

Người càng nổi tiếng, càng có sức ảnh hưởng thì tình trạng càng nghiêm trọng. Trong thực tế đã có không ít các trường hợp người nổi tiếng trở thành nạn nhân của body shaming.

Ví dụ như Cao Ngân, thí sinh trong vòng chung kết Vietnam’s next top model. Thân hình quá gầy khiến cô bị chế giễu, bình luận ác ý là “bộ xương di động”.

Những ca sĩ nổi tiếng, điển hình như Adele cũng đã từng phải đối mặt với nghi án body shaming sau khi cô vừa hạ sinh con đầu lòng.

Tình trạng này còn diễn ra kịch liệt hơn đối với những thần tượng K-pop. Chỉ cần một sự thay đổi nhỏ về mặt ngoại hình cũng đủ khiến thành trở thành mục tiêu chế giễu của dư luận.

Những kẻ body shaming người khác thường chia làm 2 trường hợp:

• Người có ngoại hình đẹp: Thường là người có tính cách ích kỷ, kiêu ngạo, xem thường người khác. Họ thích chê bai mọi người nhằm đề cao bản thân.
• Người có ngoại hình kém sắc: Việc miệt thị ngoại hình người khác giúp họ giải tỏa những cảm xúc tiêu cực của bản thân. Họ thích thú khi người khác phải chịu chung cảm xúc với bản thân.

Có thể thấy, việc chê bai ngoại hình người nổi tiếng của một số bộ phận là để phát tiết cảm xúc. Họ chỉ muốn hạ thấp người khác để nâng tầm bản thân.

Miệt thị ngoại hình có ảnh hưởng và hệ luỵ như thế nào?

Trong thực tế, miệt thị ngoại hình được xem như một hình thức “giết người không dao”. Những hậu quả khó lường của miệt thị ngoại hình bao gồm:

1. Suy sụp tinh thần

Tình trạng miệt thị ngoại hình lặp đi lặp lại và kéo dài dai dẳng sẽ khiến người bị miệt thị suy sụp tinh thần. Áp lực, sự căng thẳng, và những cảm xúc tiêu cực sẽ tăng dần và nhấn chìm họ.

Nhiều trường hợp do không thể khắc phục được những nhược điểm của bản thân, nên sinh ra những suy nghĩ tiêu cực, thậm chí là tự tử.

Sự thiếu tự tin cùng với những lời nói châm biếm, đả kích khiến cho nhiều người dần mất đi niềm tin vào bản thân mình. Họ tin rằng mình thật sự xấu xí.

Nỗi thất vọng về bản thân tăng dần khiến tinh thần suy sụp. Người bị miệ thị cũng có nhiều nguy cơ phát triển các rối loạn tâm thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn ám ảnh,….

2. Tự ti về ngoại hình của bản thân

Tâm lý tự ti về ngoại hình khiến nhiều người e dè, nhút nhát, và cố gắng né tránh ánh nhìn của mọi người xung quanh. Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng ở những bạn lứa tuổi dậy thì.

Tâm lý trẻ ở độ tuổi dậy thì vô cùng nhạy cảm, và dễ bị tác động bởi những yếu tố bên ngoài. Do đó, những câu nói bông đùa, cợt nhã về ngoại hình sẽ khiến trẻ mặc cảm, tự ti về bản thân.

3. Làm đẹp, giảm cân phản khoa học

Mặc cảm, ám ảnh về ngoại hình khiến nạn nhân tìm mọi cách khắc phục những khiếm khuyết của bản thân. Họ phẫu thuật thẩm mỹ,  giảm cân, và nhịn ăn bằng mọi giá.

Những ảnh hưởng tiêu cực của hình thức làm đẹp phản khoa học này bao gồm:

• Biến chứng khi phẫu thuật thẩm mỹ ảnh hưởng đến ngoại hình, sức khỏe và tính mạng
• Thuốc giảm cân làm suy nhược cơ thể, nguy cơ tử vong cao
• Nhịn ăn không đúng cách ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất trong cơ thể
• Giảm cân cấp tốc gây hại cơ thể, thậm chí là dẫn đến tình trạng kiệt quệ

Nhiều người vì để bản thân đẹp hơn mà không tiếc đánh bạc tính mạng, sức khỏe vào những phương pháp giảm cảm phản khoa học.

Làm sao để vượt qua nỗi sợ miệt thị ngoại hình

Khi bản thân bị miệt thị ngoại hình, bạn cần nhanh chóng tìm cách khắc phục và vượt qua chúng. Dưới đây là một số gợi ý có thể giúp bạn:

1. Học cách chấp nhận và hài lòng với bản thân

Không ai trong chúng ta là hoàn hảo. Bạn hãy tin tưởng, tự hào về bản thân thay vì nghe theo nhận xét của người xa lạ. Tiếp thu ý kiến là tốt, nhưng cần chọn lọc thông tin.

Nếu những lời góp ý mang tính tích cực, bạn cần nhìn nhận lại bản thân để thay đổi tốt hơn. Thực tế, việc để bản thân thừa cân cũng không tốt cho sức khỏe, nên bạn cần thay đổi.

Vì cơ thể bạn là của chính bạn, do đó hãy học cách hiểu và đón nhận nó là cách tuyệt vời nhất để bạn loại bỏ những lời nói ác ý từ bên ngoài.

Thay vì cứ mãi để tâm đến những bình luận, phán xét tiêu cực của người khác, hãy bắt đầu tìm ra những ưu điểm, giá trị tiềm ẩn của chính mình để nâng cao sự tự tin.

2. Học cách yêu thương bản thân nhiều hơn

Học cách yêu thương bản thân là cách tốt nhất để vượt qua miệt thị ngoại hình. Hãy chăm sóc bản thân nhiều hơn để tự tin, và biết trân quý cơ thể của chính mình.

Việc kiểm soát cân nặng, cải thiện vóc dàng có lợi cho sức khỏe. Nếu được, bạn nên chăm sóc sức khỏe theo hướng này. Tuy nhiên, hãy thực hiện với sự vui vẻ và tự nguyện.

Đừng bao giờ tự lăng mạ hoặc sỉ nhục bản thân. Bởi điều này sẽ dần nhấn chìm bạn xuống bờ vực thẳm, và giết chết tâm hồn của bạn.

3. Hãy nói về cảm giác của bạn

Nhiều người xem việc trêu chọc ngoại hình là trò đùa vô hại. Có thể họ không cố ý, nhưng sự trêu đùa không duyên dang này khiến người bị miệt thị khó chịu.

Do đó, nếu bạn cảm thấy không thoải mái, bạn cần nói rõ, hoặc tỏ thái độ cho đối phương biết. Họ sẽ nhận ra sai lầm, và chấm dứt hành vi trêu đùa.

Những người thật sự quan tâm và yêu thương bạn sẽ luôn tôn trọng cảm giác của bạn. Họ sẽ không bao giờ lặp đi lặp lại những câu nói khiến bạn tổn thương,

Ngoài ra, thay vì cứ mãi để tâm đến những lời nhận xét của người khác thì bạn hãy dành thời gian để chăm sóc bản thân nhiều hơn.

Không ai là hoàn hảo, hãy luôn tự tin và cố gắng biến những khuyết điểm thành những ưu điểm để thành công hơn trong cuộc sống.

4. Chia sẻ và tìm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý trị liệu

Nếu bạn không thể tự vượt qua việc bị miệt thị ngoại hình, hãy tìm tới các trung tâm trị liệu tâm lý uy tín. Việc gặp gỡ các chuyên gia tâm lý trị liệu có thể giúp bạn giải quyết vấn đề.

Miệt thị ngoại hình là tình trạng vô cùng phổ biến và có thể gây ra rất nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng.

Do đó, qua bài viết này hi vọng bạn đọc sẽ biết cách bảo vệ bản thân, phòng tránh tổn thương của những lời miệt thị.