Rối loạn dạng cơ thể có chữa khỏi được không?

Rối loạn dạng cơ thể được xem là tình trạng rối loạn về hành vi, suy nghĩ tâm thần. Vì thế, để trả lời cho câu hỏi “Rối loạn dạng cơ thể có chữa khỏi được không?” còn tùy thuộc vào tâm lý của từng bệnh nhân. Những đối tượng có tâm lý tốt, quyết liệt thì tỷ lệ khỏi bệnh sẽ cao hơn, hạn chế được tình trạng tái phát về sau. 

Đặc điểm của rối loạn dạng cơ thể

Rối loạn dạng cơ thể hay còn được gọi với tên khác là rối loạn chuyển dạng và có tên tiếng anh là Somatization Disorder. Tình trạng này sẽ khởi phát khi cơ thể phải chịu nhiều áp lực, căng thẳng về mặt tinh thần. Hiểu một cách đơn giản đó chính là tình trạng sức khỏe của bạn ổn định, bình thường nhưng cơ thể lại xuất hiện những bất thường. Điều này xuất phát từ những sang chấn tâm lý hoặc những khủng hoảng về tình cảm như căng thẳng quá mức, hoảng sợ tột độ.

Rối loạn dạng cơ thể được biểu hiện đặc trưng bởi những mối quan tâm kéo dài dai dẳng về một hoặc một số khuyết điểm không có thật liên quan đến ngoại hình. Người bệnh luôn than phiền về những triệu chứng chủ quan của cơ thể nhưng khi tiến hành thăm khám và xét nghiệm đều không nhận thấy bất kì bệnh lý thực thể hoặc nguyên nhân ảnh hưởng nào khác.

Những đối tượng bệnh rối loạn dạng cơ thể luôn có cảm nhận quá mức về các khuyết điểm trên cơ thể như mũi, da, tóc, bụng, ngực, mông,…Đối với họ, hình thức bên ngoài vô cùng quan trọng, khi xảy ra các vấn đề về ngoại hình họ thường cảm thấy đau khổ tột cùng, suy sụp và gặp rất nhiều khó khăn đối với các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Các triệu chứng của bệnh thường rất đa dạng, nó tái đi tái lại nhiều lần và có thể thay đổi thường xuyên.

Tình trạng rối loạn dạng cơ thể sẽ thường gặp ở lứa tuổi thanh thiếu niên, khởi phát trước tuổi 30 và phổ biến nhất là những đối tượng gần 20 tuổi, mức độ ảnh hưởng ở nam giới và nữ giới hầu như tương đương nhau. Chứng rối loạn này thường sẽ phát triển mạn tính, có lúc giảm, có lúc tăng.

Các triệu chứng của bệnh nếu không được phát hiện và can thiệp sớm sẽ gây nên nhiều ảnh hưởng đối với cuộc sống, các mối quan hệ gia đình, xã hội. Hơn thế, người bệnh cũng có nhiều khả năng rơi vào trạng thái nghiện ngập bia rượu hoặc nghiện các loại thuốc giảm đau, thuốc an thần.

Rối loạn dạng cơ thể có chữa khỏi được không?

Rối loạn dạng cơ thể có chữa khỏi được không? Các chuyên gia cho biết rằng, nếu có thể sớm phát hiện được các triệu chứng bệnh và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp thì tình trạng rối loạn dạng cơ thể sẽ được cải thiện hoàn toàn và hạn chế được hiện tượng tái phát bệnh. Tuy nhiên, hiệu quả của quá trình điều trị còn phải tùy thuộc vào tâm lý vững chắc và sự kiên quyết của người bệnh.

Thông thường, các bệnh nhân sẽ khó có thể nhận ra được căn bệnh thực sự của bản thân, họ thường cho rằng mình đang mắc phải một bệnh lý nào khác. Vì thế, những người thân trong gia đình cần chú ý quan sát về các biểu hiện để có thể đưa họ đến thăm khám tại các cơ sở chuyên khoa. Sau khi chẩn đoán và xác định được tình trạng rối loạn dạng cơ thể thì các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị để cải thiện các triệu chứng và ngăn chặn sự phát triển bệnh ở những giai đoạn kế tiếp.

Cách chẩn đoán rối loạn dạng cơ thể

Sau khi đã tiến hành thăm khám và loại trừ được hầu hết các nguyên nhân đến từ bệnh lý khác thì bác sĩ sẽ hướng dẫn và giới thiệu cho bệnh nhân tìm đến chuyên khoa tâm thần để đánh giá thêm về tình trạng của bạn.

Để có thể chẩn đoán chính xác về căn bệnh rối loạn dạng cơ thể, các bác sĩ sẽ dựa vào những yếu tố sau:

• Tiền sử bệnh lý của đối tượng bệnh và những người thân trong gia đình.
• Người bệnh sẽ được yêu cầu thực hiện một vài kiểm tra về tâm lý nhằm đánh giá các yếu tố rủi ro, cảm xúc, suy nghĩ, hành vi có liên quan đến những hình ảnh tiêu cực đối với ngoại hình.
• Ngoài ra, việc chẩn đoán còn dựa vào các tiêu chuẩn được liệt kê trong Cẩm nang chẩn đoán và thống kê rối loạn tâm thần DSM-5 được xuất bản bởi Hiệp hội tâm thần Hoa Kỳ.

Phương pháp điều trị rối loạn dạng cơ thể hiệu quả

Cũng giống như các bệnh về tâm thần khác, chứng rối loạn dạng cơ thể sẽ được điều trị chủ yếu bằng cách kết hợp giữa việc sử dụng thuốc và liệu pháp hành vi nhận thức. Sau quá trình điều trị, các triệu chứng của bệnh sẽ được thuyên giảm nhanh chóng và sức khỏe cũng được phục hồi tốt hơn.

Tuy nhiên, để quá trình chữa bệnh mang lại kết quả tốt nhất không chỉ dựa vào các phương pháp điều trị mà còn đòi hỏi về tâm lý của bệnh nhân. Người bệnh cần phải quyết liệt, vững chắc về mặt tâm lý để có thể đẩy lùi bệnh tật. Bệnh nhân cần đảm bảo đã hoàn toàn thay đổi cách suy nghĩ tích cực hơn về các đặc điểm trên cơ thể để hạn chế tối đa tình trạng tái phát bệnh.

1. Trị liệu hành vi nhận thức

Liệu pháp hành vi nhận thức khi được áp dụng để điều trị chứng rối loạn dạng cơ thể sẽ tập trung nhiều việc giúp cho người bệnh nhận biết được những suy nghĩ tiêu cực, cảm xúc, hành vi bất thường của chính mình. Phương pháp này mang đến nhiều lợi ích cho người bệnh, cụ thể như:

• Học được cách thay đổi suy nghĩ tích cực, lạc quan hơn. Người bệnh sẽ biết cách biến đổi những suy nghĩ, cảm xúc tiêu cực thành các suy nghĩ linh hoạt hơn.
• Thông qua phương pháp này, bệnh nhân sẽ biết cách sử dụng các biện pháp nhằm đối phó với những khuynh hướng giảm căng thẳng, lo lắng, cụ thể như nói chuyện với những người xung quanh để cảm thấy thoải mái hơn, nhìn vào gương.
• Hướng dẫn cho bệnh nhân một số cách để cải thiện tốt sức khỏe tâm thần.

Bệnh nhân và bác sĩ điều trị có thể thảo luận và cùng nhau thống nhất về các mục tiêu điều trị, đưa ra kế hoạch phù hợp với cá nhân để giúp quá trình phục hồi sức khỏe được thuận lợi hơn. Ngoài ra, sự quan tâm từ các thành viên trong gia đình cũng góp phần quan trọng đối với quá trình điều trị bệnh, đặc biệt là những bệnh nhân ở lứa tuổi thanh thiếu niên.

2. Sử dụng thuốc Tây

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) hiện vẫn chưa phê duyệt bất kì loại thuốc nào về công dụng điều trị chứng rối loạn dạng cơ thể. Tuy nhiên, các bác sĩ vẫn có thể sử dụng một số loại thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị rối loạn ám ảnh cưỡng chế để kiểm soát các triệu chứng của bệnh.

• Các chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs): Serotonin tại não cũng là một phần nguyên nhân đối với căn bệnh rối loạn dạng cơ thể. Vì thế, những loại thuốc SSRIs có thể hỗ trợ kiểm soát tốt các triệu chứng bệnh, đặc biệt là những suy nghĩ tiêu cực, bi quan và các hành vi được lặp đi lặp lại nhiều lần.
• Các loại thuốc khác: Do biểu hiện của bệnh khá đa dạng, nên tùy vào các triệu chứng khác nhau mà bác sĩ có thể cân nhắc để lựa chọn những loại thuốc hỗ trợ khác thích hợp hơn.

Các loại thuốc hỗ trợ điều trị sẽ có khả năng gây nên các tác dụng phụ không mong muốn. Vì thế, bệnh nhân chỉ được sử dụng thuốc khi có chỉ định và hướng dẫn cụ thể của chuyên gia. Trong quá trình sử dụng cần tuân thủ nghiêm ngặt về liều lượng, thời gian dùng thuốc,…Nếu nhận thấy cơ thể có xuất hiện các biểu hiện lạ thì cần báo ngay với bác sĩ để được xử lý và ngăn chặn kịp thời.

3. Liệu pháp nhóm hoặc gia đình

Gia đình và những người thân bên cạnh đóng vai trò cực kì quan trọng đối với quá trình điều trị bệnh và cải thiện sức khỏe của những bệnh nhân bị rối loạn dạng cơ thể. Các thành viên trong gia đình cũng cần nắm rõ kiến thức cơ bản của bệnh lý này, đồng thời họ sẽ được hướng dẫn về cách nhận biết thông qua các triệu chứng và những phương pháp khắc phục tạm thời để có thể hỗ trợ bệnh nhân tốt nhất.

4. Nhập viện

Đối với một số trường hợp nghiêm trọng, các triệu chứng của bệnh xuất hiện liên tục và biểu hiện ở mức độ nặng thì bệnh nhân sẽ được đề nghị nhập viện để thuận tiện cho việc theo dõi và điều trị. Tuy nhiên, phương pháp nhập viện chỉ được đề xuất nếu bệnh nhân không thể theo kịp các biện pháp trị liệu tâm lý hàng ngày hoặc có nguy cơ thực hiện các hành vi làm hại đến bản thân.

Thông tin bài viết trên đây đã giúp bạn đọc trả lời được cho câu hỏi “Rối loạn dạng cơ thể có chữa khỏi được không?”. Tuy nhiên, quá trình điều trị bệnh cần phải dựa vào nhiều yếu tố như thời gian phát hiện bệnh, các phương pháp điều trị và đặc biệt là tâm lý của bệnh nhân. Vì thế, ngay khi nhận thấy các biểu hiện bất thường, bạn nên tiến hành thăm khám sớm để được điều trị bệnh tốt hơn.