Stress có gây rụng tóc không? Cách khắc phục hiệu quả

Khi nhận thấy tóc rụng nhiều hơn bình thường, bạn có tự hỏi rằng stress có gây rụng tóc? Câu trả lời là có và đây là một vấn đề mà nhiều người hay gặp phải. Nếu căng thẳng không được kiểm soát, sức khỏe tóc sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vậy làm thế nào để bảo vệ mái tóc trong thời kỳ áp lực?

Stress có gây rụng tóc không?

Stress có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình rụng và mọc tóc. Khi cơ thể rơi vào trạng thái căng thẳng, nó sẽ sản sinh ra những gốc tự do gây hại cho nang tóc. Điều này dẫn đến việc nang tóc rụng sớm, ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ mọc tóc và có thể làm rụng nhiều hơn. Để làm rõ hơn về điều này, cần tìm hiểu về 3 giai đoạn mọc tóc:

• Giai đoạn mọc tóc (anagen): Kéo dài từ 2 – 6 năm, trong đó các tế bào mầm tóc được điều khiển bởi hệ thần kinh nội tiết để phát triển.
• Giai đoạn ngưng mọc (catagen): Khoảng 3 tuần, khi tóc bắt đầu teo dần và tách khỏi nhú bì.
• Giai đoạn chờ rụng (telogen): Kéo dài khoảng 3 tháng, khi tóc đã sẵn sàng để rụng

Tuy nhiên, khi một người trải qua stress kéo dài, sự sản sinh chất P trong cơ thể sẽ làm tổn thương tế bào mầm tóc. Điều này dẫn đến việc giai đoạn mọc tóc bị rút ngắn và giai đoạn chờ rụng xuất hiện nhanh chóng hơn.

Tóm lại, stress không chỉ làm tóc yếu đi mà còn gây ra rụng tóc, nguy cơ tóc bạc sớm và hói đầu. Tình trạng này diễn ra âm thầm, khó nhận thấy sự khác biệt ngay sau khi trải qua áp lực. Một nghiên cứu trên loài khỉ cho thấy những con có nồng độ cortisol cao – hormone tiết ra khi cơ thể căng thẳng thường có tình trạng rụng lông nhiều hơn.

Các loại rụng tóc do stress gây ra

Dưới đây là ba loại rụng tóc có thể liên quan đến stress:

1. Telogen effluvium: Đây là tình trạng mà stress nghiêm trọng đẩy một lượng lớn nang tóc vào giai đoạn nghỉ ngơi sớm (rụng). Sau vài tháng, tóc có thể rụng đột ngột khi bạn chải tóc hoặc gội đầu.
2. Trichotillomania: Đây là cảm giác không thể cưỡng lại được việc muốn nhổ tóc ra khỏi đầu, lông mày hoặc các khu vực khác trên cơ thể. Việc nhổ tóc có thể là một cách để giải toả cảm xúc tiêu cực hoặc khó chịu, chẳng hạn như stress, căng thẳng, cô đơn, chán nản hoặc thất vọng.
3. Alopecia areata: Đây là một tình trạng có thể do nhiều yếu tố gây ra, trong đó có stress nghiêm trọng. Trong alopecia areata, hệ miễn dịch của cơ thể tấn công các nang tóc, dẫn đến rụng tóc.

Cả stress và rụng tóc không nhất thiết phải là vĩnh viễn. Nếu bạn kiểm soát được stress, tóc của bạn có thể mọc lại.

Nguyên nhân stress gây rụng tóc

Nếu phải đối mặt với tình trạng căng thẳng mạn tính, các tế bào thần kinh nội tiết sẽ ứng phó bằng cách tăng cường sản sinh chất P để bảo vệ cơ thể. Thế nhưng, chất P đồng thời cũng chính là tác nhân gây tổn thương tế bào mầm tóc, rút ngắn giai đoạn mọc tóc (anagen) và thúc đẩy giai đoạn chờ rụng (telogen) đến sớm hơn bình thường.

Do đó, tóc cũ rụng nhiều trong khi tóc mới chưa kịp mọc ra, dẫn đến hiện tượng tóc thưa yếu, hư tổn, gãy rụng, thậm chí hói đầu, tóc bạc sớm. Các chuyên gia cho biết, ba loại rụng tóc có thể liên quan đến tình trạng căng thẳng, stress bao gồm:

• Telogen effluvium: Mức độ căng thẳng quá cao buộc một lượng lớn nang tóc bước vào giai đoạn nghỉ. Trong vòng vài tháng liên tục, tóc sẽ bị rụng đột ngột mỗi lần bạn gội đầu hay chải tóc.
• Trichotillomania: Tình trạng này gắn liền với sự thôi thúc nhổ tóc khỏi đầu không thể cưỡng lại được. Trong nhiều trường hợp, hành vi nhổ tóc là một hình thức đối phó hữu hiệu với trạng thái tiêu cực, khó chịu, không thoải mái khi bệnh nhân cảm thấy cô đơn, áp lực, căng thẳng, buồn chán hay thất vọng.
• Rụng tóc từng mảng: Có nhiều nguyên nhân dẫn đến kiểu rụng tóc này, bao gồm tình trạng căng thẳng nghiêm trọng. Nếu bị rụng tóc theo từng mảng lớn thì rất có thể, hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn đang cố gắng tấn công vào nang tóc, từ đó gây ra hiện tượng rụng tóc.

Khi tình trạng căng thẳng khiến thần kinh nội tiết rối loạn, tế bào mầm tóc không thể hoạt động theo đúng chu trình tự nhiên. Điều này làm tóc không mọc hoặc khó mọc, sợi tóc yếu rụng, lâu dần kéo theo hậu quả hói đầu.

Vì các tế bào mầm tóc được điều khiển bởi những tế bào thần kinh nội tiết nên quá trình rụng đi và mọc lại của tóc giữa đàn ông và phụ nữ tồn tại một số đặc điểm khác biệt. Những nguyên nhân phổ biến khiến nữ giới và nam giới bị rụng tóc vì stress gồm có:

• Đối với đàn ông: Áp lực trụ cột gia đình, xây dựng sự nghiệp, mong muốn trở thành chỗ dựa vững chắc cho những người phụ nữ thân thương…
• Đối với phụ nữ: Gánh nặng vô hình từ trách nhiệm chăm sóc con cái, vun vén tổ ấm, dung hòa hai bên nội – ngoại, cân đối chi tiêu, tích lũy cho tương lai, mang thai, sinh nở…

Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, phái mạnh thường chịu ảnh hưởng nặng nề từ tình trạng căng thẳng, mệt mỏi hơn so với phái yếu. Vì vậy, tỷ lệ đấng mày râu bị rụng tóc cao gấp 3 lần so với các chị em.

Nhìn chung, sau khi kiểm soát tốt các tác nhân dẫn đến căng thẳng, tóc có thể mọc lại dễ dàng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, ngay khi phát hiện tóc rụng từng mảng, rụng đột ngột, rụng nhiều hơn bình thường khi gội đầu hay chải tóc, hãy chủ động thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Bởi rất có thể, đây là dấu hiệu cảnh báo của nhiều bệnh lý nguy hiểm.

Cách khắc phục rụng tóc do stress

Khi cơ thể phải đối mặt với áp lực kéo dài, quá trình mọc tóc có thể bị gián đoạn, dẫn đến tình trạng tóc mỏng và dễ gãy rụng. Tuy nhiên, may mắn thay, có nhiều cách để khắc phục tình trạng này cụ thể như sau:

1. Tìm hiểu tác dụng phụ các loại thuốc đang dùng

Một số loại thuốc mà người đọc đang sử dụng như: thuốc an thần, thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm, thuốc điều hòa huyết áp có thể khiến tình trạng căng thẳng trở nên trầm trọng. Khi phát hiện mái tóc rụng trên 100 sợi/ngày, nhất là sau khi dùng một loại thuốc nào đó, hãy trao đổi cặn kẽ với bác sĩ chuyên khoa về tác dụng phụ của thuốc, đồng thời cân nhắc điều chỉnh liều lượng hay thay đổi loại thuốc nhằm hạn chế tổn hại đến tóc của mình.

2. Điều trị với dạng Telogen effluvium

Rụng tóc do telogen effluvium (TE) có thể được điều trị hiệu quả bằng cách sử dụng minoxidil, một loại thuốc bôi tại chỗ. Khi bôi minoxidil nồng độ 2% hoặc 5% lên da đầu, sản phẩm này sẽ kích thích sự phát triển của tóc mới. Tuy nhiên, người dùng cũng cần lưu ý rằng thuốc có thể gây một số tác dụng phụ như đau đầu, kích ứng da đầu và mọc tóc bất thường. Bên cạnh đó, để điều trị TE hiệu quả thì cần xác định nguyên nhân gốc rễ gồm các yếu tố môi trường, nội tiết tố, thói quen sinh hoạt.

Nếu đang gặp phải chứng rụng tóc Telogen, hãy nhớ nhẹ nhàng khi tạo kiểu tóc. Tránh ép, sấy, uốn tóc cho đến khi tình trạng được cải thiện, vì những hoạt động này có thể làm tổn thương tóc và cản trở sự phát triển của nó. Đồng thời, thăm khám bác sĩ để kiểm tra và bổ sung vitamin D, sắt, kẽm để cải thiện sức khỏe tóc hiệu quả.

3. Điều trị với dạng Trichotillomania

Để điều trị hiệu quả rụng tóc do stress với dạng Trichotillomania, liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) là lựa chọn phổ biến nhất. Liệu pháp này không chỉ giúp người bệnh nhận diện và điều chỉnh hành vi mà còn hướng dẫn kỹ năng cần thiết để đối phó với các triệu chứng.

Liệu pháp hành vi được điều chỉnh để phù hợp với từng trường hợp cụ thể của rối loạn giật tóc, trong đó có các phương pháp như:

• Đào tạo nâng cao nhận thức: Giúp người bệnh tự giám sát và xác định các yếu tố kích thích hành vi.
• Kiểm soát kích thích: Thay đổi môi trường xung quanh để tránh những tác nhân gây ra hành vi giật tóc.
• Đào tạo phản ứng thay thế: Dạy bệnh nhân thay thế hành vi giật tóc bằng các hành động khác, như nắm chặt tay, đan hoặc giữ tay lại.

Bên cạnh đó, một số loại thuốc như chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI), clomipramine cũng có thể được sử dụng để hỗ trợ trong quá trình điều trị.

4. Điều trị với dạng rụng tóc mảng

Rụng tóc từng mảng là một tình trạng khá phổ biến và có thể gây lo lắng cho nhiều người. Có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả để khắc phục vấn đề này:

• Kem steroid, thuốc nước, thuốc viên hoặc thuốc tiêm có thể hỗ trợ trong việc giảm viêm và kích thích mọc tóc
• Minoxidil dạng xịt giúp hỗ trợ mọc lại tóc
• Liệu pháp laser chiếu các bước sóng thích hợp vào vùng rụng tóc để kích thích mọc tóc mới
• Tiêm huyết tương tiểu cầu (PRP) được tạo ra từ máu đã qua xử lý, giúp phục hồi nang tóc
• Miễn dịch tại chỗ sử dụng hóa chất để tạo phản ứng dị ứng, kích thích tóc mọc lại
• Thuốc uống như methotrexate và cyclosporin ngăn chặn phản ứng của hệ miễn dịch, nhưng cần chú ý đến tác dụng phụ

5. Chăm sóc tóc bài bản

Một thói quen chăm sóc tóc bài bản và đều đặn có thể giúp cải thiện sự phát triển của tóc, đặc biệt là khi rụng tóc xảy ra do stress. Dưới đây là một số phương pháp chăm sóc tóc hiệu quả mà bạn có thể áp dụng hàng ngày để nuôi dưỡng mái tóc khỏe mạnh và bóng mượt.

• Gội đầu và massage da đầu thật kỹ bằng dầu gội nhẹ và dầu xả để tạo thêm lớp bảo vệ cho lớp biểu bì tóc
• Massage da đầu bằng một số loại tinh dầu thiên nhiên như dầu hoa oải hương, dầu thầu dầu, dầu hương thảo, dầu cây trà, dầu dừa và dầu húng tây
• Sử dụng nha đam vì nó chứa các vitamin A, C và E hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào và thúc đẩy mọc tóc
• Trị rụng tóc bằng dầu dừa có trong dầu gội và dầu xả để tóc mềm mượt và ngăn xơ rối
• Trị rụng tóc bằng vỏ bưởi, tinh dầu trong vỏ bưởi hỗ trợ kích thích mọc và nuôi dưỡng tóc
• Dùng xịt bảo vệ nhiệt có chứa các thành phần dưỡng ẩm như bơ hạt mỡ, trà xanh khi tạo kiểu bằng nhiệt

6. Tìm kiếm sự trợ giúp từ chuyên gia

Không phải ai cũng đủ kiên cường, mạnh mẽ để vượt qua những cơn khủng hoảng tâm lý tồi tệ trong cuộc đời mình, nhất là khi họ đang chìm đắm trong tâm trạng ủ rũ, buồn bã suốt một khoảng thời gian dài. Khi đó, họ rất cần được bác sĩ tâm lý lắng nghe, chia sẻ và hướng dẫn phương hướng giải quyết khúc mắc.

Chuyên gia sẽ hỗ trợ bạn tìm kiếm nguồn gốc gây ra tình trạng căng thẳng, từ đó tìm cách tháo gỡ vấn đề từng chút một, cuối cùng giúp bạn quay về trạng thái vui vẻ, cân bằng với nguồn năng lượng tích cực. Khi tâm hồn trở nên nhẹ nhàng, thư thái, bạn sẽ cảm thấy cơ thể khỏe mạnh và tràn đầy sinh khí.

Cách phòng ngừa rụng tóc vì stress

Để đẩy lùi tình trạng rụng tóc vì stress, chúng ta cần áp dụng nhiều cách chăm sóc đúng đắn và đồng thời cố gắng tránh xa các tác nhân gây ra căng thẳng bằng cách:

1. Hạn chế tạo kiểu

Hơi nóng và hóa chất trong quá trình tạo kiểu chính là yếu tố thầm lặng hủy hoại nang tóc, khiến các tế bào mầm tóc suy yếu nhanh chóng. Việc thay đổi màu tóc và kiểu tóc liên tục trong một khoảng thời gian ngắn sẽ làm mái tóc trở nên hư tổn, xơ rối, gãy rụng. Vì vậy, không tạo kiểu tóc chính là một trong những bước đầu tiên giúp bạn khôi phục vẻ đẹp óng mượt, bồng bềnh của suối tóc tự nhiên.

2. Chăm sóc tóc cẩn thận

Tương tự làn da, mái tóc cần được đầu tư nuôi dưỡng và chăm sóc cẩn thận theo một quy trình bài bản, đầy đủ các bước: tẩy tế bào chết, gội đầu, xả tóc, ủ tóc và bôi tinh dầu cấp ẩm. Đặc biệt, bạn nên tìm hiểu kỹ lưỡng về đặc điểm mái tóc để tìm kiếm loại dầu gội, dầu ủ an toàn, phù hợp.

3. Ngủ đủ giấc

Sự thiếu ngủ có thể khiến tình trạng căng thẳng ngày càng nghiêm trọng, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất và đời sống tinh thần, hình thành nhiều cơn nóng giận vô cớ và kéo giảm năng suất lao động. Do đó, độc giả hãy tập thói quen đi ngủ đúng giờ (trước 11 giờ tối) và đủ giấc (7 – 8 tiếng/đêm).

Những người khó ngủ cần tắt hết máy tính, điện thoại và không ăn quá no trước lúc nghỉ ngơi. Thay vào đó, bạn nên tắm nước nóng, đọc sách, thưởng thức một ly sữa ấm hoặc nhâm nhi trà thảo mộc.

4. Duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng

Thói quen ăn uống 3 bữa/ngày với thực đơn phong phú, đảm bảo cung cấp đầy đủ vitamin, protein, khoáng chất… sẽ giúp cơ thể bổ sung nguồn năng lượng cần thiết, xoa dịu căng thẳng, mệt mỏi và thúc đẩy quá trình phát triển của tế bào mầm tóc. Muốn chủ động phòng ngừa tình trạng rụng tóc vì stress, bệnh nhân cần ưu tiên dung nạp:

• Nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin B (rau màu xanh đậm, trái bơ, quả hạch, các loại đậu…): Phức hợp các loại vitamin B góp phần kích thích quá trình trao đổi chất, từ đó duy trì làn da, mái tóc khỏe mạnh.
• Nhóm thực phẩm giàu vitamin C (dâu tây, cam, chanh, bưởi, việt quất, ớt chuông…): Vitamin C tham gia vào quá trình hình thành các sợi collagen nuôi dưỡng nang tóc.
• Nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin E (bông cải xanh, cải bó xôi, hạt hướng dương, tôm càng, dầu ô liu…): Vitamin hoạt động tương tự một chất chống oxy hóa mạnh, có tác dụng chữa lành tổn thương và bảo vệ nang tóc.

Để hồi phục mái tóc yếu và ngăn ngừa rụng tóc, nên bổ sung thực phẩm giàu sắt, canxi, chất đạm và silic. Đồng thời, hãy hạn chế ăn thực phẩm nhanh, chế biến sẵn, món ăn nhiều dầu mỡ vì chúng có thể làm tuyến bã nhờn hoạt động quá mức, khiến tóc trở nên bết dính và dễ gãy rụng.

Ngoài chế độ ăn uống, tất cả các tế bào bao gồm cả tế bào mầm tóc cần nước để hoạt động bình thường. Tùy vào trọng lượng và mức độ hoạt động, nhu cầu uống nước của mỗi người sẽ khác nhau. Nhưng bạn nên đảm bảo cung cấp ít nhất 1,5 lít nước mỗi ngày.

5. Thường xuyên tập luyện thể dục

Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, thói quen luyện tập thể dục giúp thúc đẩy cơ thể giải phóng hàng loạt endorphin (hormon hạnh phúc tạo nên tâm trạng hứng khởi và tinh thần thư thái). Hãy lựa chọn những bài tập thể dục nhẹ nhàng hay các bộ môn vừa sức và phù hợp với sở thích cá nhân như: đi bộ, bơi lội, đạp xe, tập gym… nhằm xoa dịu tinh thần cũng như cải thiện sức khỏe tổng thể.

6. Suy nghĩ tích cực, lạc quan

Khi phải đối diện với hàng loạt áp lực vô hình đến từ cuộc sống, thay vì suy nghĩ tiêu cực hay bi quan, chúng ta cần cố gắng tiếp nhận sự việc trong tâm thế cởi mở, bình tĩnh, lạc quan nhất có thể. Thói quen này không chỉ giúp bạn tỉnh táo giải quyết vấn đề mà còn góp phần kiểm soát căng thẳng.

Các nhà tâm lý học cho biết, lối tư duy tích cực có thể giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực của hormon căng thẳng, đồng thời cho phép chúng ta tận dụng tối đa khả năng chữa lành tự nhiên của cơ thể.

7. Chủ động nghỉ ngơi sau biến cố

Sau khi trải qua bất kỳ biến cố nào đó trong cuộc đời (mất việc, bệnh tật, tai nạn, hôn nhân đổ vỡ, mất mát người thân…), chúng ta sẽ cảm thấy đau đớn và tổn thương nghiêm trọng. Những cú sốc này ít nhiều gây ra tình trạng căng thẳng, bất ổn, suy kiệt (nguyên nhân dẫn đến hiện tượng rụng tóc vì stress).

Lúc này, điều tốt nhất bạn có thể làm vì bản thân là dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, đối thoại với chính mình để hàn gắn tổn thương. Khi tâm lý và thể chất bắt đầu bình thường trở lại, mái tóc cũng dần dần mọc dài và khôi phục vẻ đẹp như xưa.

Một số câu hỏi thường gặp về rụng tóc do stress

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan đến rụng tóc do stress, cùng với đó là những thông tin hữu ích để mọi người hiểu rõ hơn về tình trạng này:

Câu 1: Tại sao phụ nữ thường bị rụng tóc do stress nhiều hơn nam giới?

Phụ nữ thường phải đối mặt với nhiều áp lực từ công việc, gia đình và các mối quan hệ xã hội, điều này khiến họ dễ bị stress hơn. Ngoài ra, các thay đổi nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt, mang thai và mãn kinh cũng có thể làm tăng nguy cơ rụng tóc ở phụ nữ.

Câu 2: Rụng tóc do stress có thể tự khỏi không?

Trong nhiều trường hợp, rụng tóc do stress có thể tự khỏi khi bạn cải thiện được tình trạng căng thẳng. Tuy nhiên, nếu không được xử lý kịp thời, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn và kéo dài.

Câu 3: Khi nhổ tóc có cảm giác được thư giãn, đó có phải là Trichotillomania?

Nếu bạn cảm thấy bứt rứt và khó chịu trước khi nhổ tóc, nhưng lại cảm thấy thoải mái và nhẹ nhõm sau khi thực hiện hành động này, rất có thể bạn đang gặp hội chứng Trichotillomania. Bạn nên tìm cách thay đổi thói quen này bằng những hành vi khác như thiền định hoặc sử dụng đồ chơi giảm stress.

Câu 4: Rụng tóc do stress có mọc lại không?

Rụng tóc do stress thường là tạm thời và có thể mọc lại khi nguyên nhân gây stress được giải quyết. Tình trạng này xảy ra khi nhiều sợi tóc vào giai đoạn rụng sớm hơn, dẫn đến tình trạng rụng tóc rõ rệt. Tuy nhiên, sau khi giải quyết được nguyên nhân gây stress, tóc thường bắt đầu mọc lại trong khoảng 3 đến 6 tháng​

Câu 5: Rụng tóc do stress bao lâu thì hết?

Thời gian để tóc mọc lại sau khi rụng do stress thường mất khoảng 3 đến 6 tháng, nhưng điều này còn tùy thuộc vào từng người và nguyên nhân gây stress cụ thể. Khi nguyên nhân gây stress được giải quyết, tóc thường bắt đầu mọc lại từ những sợi tóc đã rụng và dần dần phục hồi trong khoảng thời gian này​.

Nếu tình trạng rụng tóc kéo dài hơn 6 tháng hoặc không thấy dấu hiệu cải thiện, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia về tóc để xác định nguyên nhân và tìm kiếm phương pháp khắc phục phù hợp​

Tóm lại, stress có thể gây ra rụng tóc. Tuy nhiên, với sự hiểu biết và các biện pháp quản lý căng thẳng đúng cách, bạn hoàn toàn có thể bảo vệ mái tóc của mình khỏi những tác động tiêu cực.