Cách giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10

Gia đình và nhà trường cần trực tiếp tham gia vào kế hoạch giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 bằng cách tránh tạo ra áp lực mà cần động viên con đúng cách. Xây dựng một kế hoạch học tập khoa học, đảm bảo ngủ đủ 7- 8 tiếng cùng một chế độ sinh hoạt lành mạnh sẽ giúp học sinh có thêm tự tin, tinh thần, sức khỏe để vượt qua kỳ thi chuyển cấp trong thời gian sắp tới.

9 Cách giải tỏa căng thẳng, stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10

Tỷ lệ “chọi” vào trường Trung học phổ thông tại khu vực thành phố lớn quá cao; kỳ vọng từ gia đình; kế hoạch học tập không hợp lý, không có thời gian nghỉ ngơi là nguyên nhân gây ra căng thẳng, stress trước kỳ thi vào lớp 10 ở rất nhiều học sinh. Càng đến gần kỳ thi, các em lại càng thêm ám ảnh với sách vở, ngay trong cả giấc ngủ cũng thấy đang trên bàn học hay thi bị điểm kém. Không ít học sinh đã bị suy nhược trầm trọng bởi học hành quá sức.

Áp lực, lo lắng là điều khó tránh khỏi trước bất cứ kỳ thi nào, tuy nhiên nếu để tình trạng này kéo dài sẽ không hề mang lại kết quả thi tốt. Não bộ khi căng thẳng kéo dài sẽ bị trì trệ, không thể tiếp thu kiến thức đồng thời cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ nên luôn ở trạng thái mệt mỏi, không có sức lực làm bất cứ điều gì. Không ít trường trường hợp học sinh bước vào phòng thi liền quên sạch kiến thức dù mới ôn luyện ngay trước đó.

Vậy cần làm gì để giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10?

1. Xây dựng kế hoạch học tập khoa học

Một trong những lý do khiến nhiều học sinh dù cố gắng học nhiều nhưng lại chẳng hiểu được bao nhiêu chính là do không có một kế hoạch học tập. Các em chỉ đang cố gắng “nhồi nhét” càng nhiều nội dung càng tốt, chỉ “học vẹt” mà không hề nắm bắt được các ý chính của kiến thức nên khi đọc đề thi, dù rất quen thuộc nhưng chẳng hề biết làm. Hay việc học cùng lúc nhiều môn, học liên tục không ngừng nghỉ cũng khiến các em dễ căng thẳng, mệt mỏi hơn.

Muốn giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 trước hết cần phải có một lịch học khoa học. Phân bổ thời gian học tập- nghỉ ngơi hợp lý, xác định mục tiêu phù hợp, tổng hợp từng kiến thức cụ thể, quy định từng khung giờ cho từng bộ môn rõ ràng sẽ giúp học sinh đạt kết quả tốt hơn là học theo cảm xúc.

Khung giờ học trên trường sẽ là bắt buộc nên học sinh nên tự sắp xếp kế hoạch cá nhân của bản thân khi học tại nhà. Chẳng hạn từ 7-8h tối sẽ học toán. từ 8h30 – 9h30 học văn; từ 10h-11h học tiếng Anh sau đó là đi ngủ. Sau khi kết thúc mỗi môn sẽ có 15- 30 phút để giải lao, ăn uống, lướt mạng, tập thể dục hay làm bất cứ điều gì yêu thích. Trong thời gian tự học nên tắt hết các thiết bị gây xao nhãng để tập trung hoàn toàn vào việc học.

Học sinh cũng nên tránh tình trạng “học vẹt” mà nên lập biểu đồ tổng hợp kiến thức, ghi nhớ những ý chính, từ đó dần khái quát thành các ý phụ. Bên cạnh đó, học sinh nên tạo mục tiêu ôn luyện, ghi nhớ kiến thức ngay từ giai đoạn sớm để khi đến gần kỳ thi có thể tập trung giải đề sẽ có hiệu quả hơn. Việc thiết lập và duy trì kế hoạch học tập khoa học từ sớm sẽ giúp giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 thay vì để “nước đến chân mới nhảy”.

2. Luôn đảm bảo ngủ giấc

Không ít học sinh luôn tự “hành hạ” bản thân bằng cách học đến thật khuya, ăn uống qua loa đại khái, dành hết thời gian và tâm sức khi đến gần kỳ thi để có một kết quả tốt nhất. Các em cho rằng “khổ trước sướng sau”, chỉ cần cố gắng qua giai đoạn này, đạt được điểm cao thì sẽ tha hồ nghỉ ngơi, vui chơi. Ngay cả thầy cô hay gia đình đôi khi cũng đưa ra lời khuyên, khuyến khích các em bằng những lời tương tự.

Tuy nhiên khi não bộ không được nghỉ ngơi, cơ thể chưa được nạp đủ năng lượng thì mọi hoạt động đều sẽ bị trì trệ. Đó là lý do vì sao học sinh học thuộc mãi mà không vào, lúc nào cũng thấy kiệt sức, chỉ muốn ngủ và và ngủ, mức độ căng thẳng ngày càng gia tăng. Bởi thế, muốn giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10, việc đảm bảo cơ thể được nghỉ ngơi, cung cấp đủ năng lượng cần được chú trọng hơn.

Học sinh lớp 9 cần đảm bảo được ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, nên đi ngủ trước 23h để đảm bảo các hoạt động trao đổi chất của cơ thể. Thực tế các chuyên gia cũng khuyến khích, đi ngủ đúng giờ và thức dậy sớm để học bài sẽ mang đến hiệu quả tốt hơn là học vào ban đêm rất nhiều. Đặc biệt càng gần đến ngày thi, việc ngủ đủ giấc càng quan trọng để tránh tính trạng ngủ quên, ngủ gật ở ngay trong phòng thi.

3. Đi dạo và vận động

Một cách giúp giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 đơn giản chính là vận động hoặc chỉ cần đứng lên đi dạo vài vòng. Vận động không chỉ giúp tăng cường sức khỏe thể chất mà còn rất tốt cho sức khỏe tinh thần và não bộ. Các chuyên gia cũng đã khuyến khích mỗi người nên dành ít nhất 30 phút tập thể dục mỗi ngày hoặc ít nhất 5 ngày mỗi tuần với mọi đối tượng.

Vận động giúp tăng sản sinh tế bào não để học sinh xử lý và ghi nhớ thông tin nhanh hơn. Các nghiên cứu cũng chỉ ra khi vận động sẽ kích hoạt quá trình tăng cường cường máu và oxy lên não, tiết ra hormone norepinephrine, endorphins giúp giảm thiểu stress. Đây chính là lý do ở các trường học hiện nay ngoài tiết học thể dục sẽ có thêm các hoạt động vận động giữa giờ nhằm giúp học sinh thư giãn cơ và  và có tinh thần phấn chấn hơn

Chẳng hạn, khi đang đứng trước một bài toán khó, hãy đứng dậy và đi vài vòng ngoài sân, hít thở không khí trong lành sẽ giúp đầu óc học sinh thư giãn, minh mẫn và tìm ra lời giải. Hay trong khung giờ giải lao giữa các môn, thay vì chỉ nằm một chỗ, hãy đi một vòng quanh nhà để lấy một ly nước, tập vài động tác giãn cơ đơn giản cũng giúp các em dễ chịu, thoải mái hơn rất nhiều.

Tập thể dục buổi sáng cũng là cách bắt đầu một ngày mới tích cực, tràn đầy năng lượng đồng thời giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 hiệu quả. Hoặc các em cũng có thể tranh thủ những ngày cuối tuần nghỉ xả hơi và thư giãn bằng những hoạt động bổ ích như bơi lội, chơi thể thao cùng bạn bè.. cũng đều là biện pháp nạp đầy tinh thần để chuẩn bị cho một tuần mới với lịch học dày đặc.

4. Có thời gian dành cho các hoạt động cá nhân

Cùng ăn một bữa cơm nóng hổi với gia đình, thư thả thời gian để xem một bộ phim, lượn lờ công viên để ăn vặt vào cuối tuần cũng là cách đơn giản nhưng có thể giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 chỉ trong phút chốc. Học sinh lớp 9 vẫn đang còn rất ham thích vui chơi, khám phá, yêu thích những buổi la cà phố xá cùng bạn bè nên nếu bị “cắt” những hoạt động này chỉ để tập trung cho thi cử sẽ không tránh khỏi việc con thấy căng thẳng.

Gia đình cũng cần dành cho con phần thưởng xứng đáng vì con đã chăm chỉ học tập suốt tuần qua bằng những món đồ chơi nho nhỏ mà con yêu thích hay một buổi đi chơi với mẹ tại trung tâm thương mại. Hay trong thời gian nghỉ giải lao giữa các môn học tại nhà, hãy vẫn cho phép con được chơi game, được xem phim hay lướt mạng xã hội. Học mà chơi, chơi mà học thì tâm trí mới thực sự thoải mái và tiếp thu kiến thức tốt nhất.

5. Âm nhạc giúp giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10

Âm nhạc được ví như một liều thuốc cho tinh thần bởi nó có sức mạnh xoa dịu những vết thương trong tâm trí đồng thời cũng có thể kích thích sự phấn kích cho tất cả những người đang cảm thấy căng thẳng. Bật một bài nhạc rock và lắc lư theo giai điệu sôi động này, bao nhiêu lo âu, mệt mỏi, áp lực trước mắt về kỳ thi sắp tới của các bạn học sinh cũng vơi đi phần nào.

Bên cạnh đó cũng có rất nhiều nghiên cứu đã chứng mình, nghe nhạc không chỉ giúp giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 mà còn giúp não bộ tập trung hơn, tăng cường khả năng xử lý có hiệu quả hơn,  nhờ đó mang đến khả năng ghi nhớ và hoàn thành bài tập nhanh hơn. Tuy nhiên một lưu ý nho nhỏ là hãy ưu tiên chọn những bản nhạc không lời, nhạc cổ điển hoặc âm thanh của thiên nhiên để đảm bảo tính tập trung trong quá trình học tập.

Ngoài ra, những học sinh cảm thấy đầu óc nặng nề, mệt mỏi, khó ngủ vì phải chịu áp lực thi cử kéo dài cũng có thể thử nghe các bản nhạc không lời, nhạc thiền, nhạc nhẹ trước khi đi ngủ. Âm nhạc sẽ xoa dịu tâm trạng, ổn định cảm xúc nhờ đó giúp các học sinh có thể nhanh chóng đi vào giấc ngủ sâu, hạn chế tình trạng bị giật mình thức giấc để có một thể trạng khỏe khoắn nhất vào ngày hôm sau.

6. Bổ sung dinh dưỡng khoa học giúp giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10

Bổ sung dinh dưỡng cho các sĩ tử cũng là một trong những vấn đề được nhiều chuyên gia yêu cầu các phụ huynh cần quan tâm nhiều hơn. Không ít học sinh khi đến gần kỳ thi chuyển cấp không được ăn một bữa cơm đoàng hoàng mà lúc nào cũng trong trạng thái vội vàng, ăn tạm đồ ăn nhanh để có thời gian ngủ hay chuẩn bị vào lớp học thêm. Khi cơ thể không được nạp đủ năng lượng thì mức độ stress, uể oải càng tăng, khả năng tiếp thu kiến thức càng kém.

Thể chất và tinh thần luôn đi đôi với nhau nên muốn giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 cũng rất cần tập trung vào chế độ ăn uống hằng ngày. Các chuyên gia khuyến khích cha mẹ nên tăng cường bổ sung các nhóm chất sau cho sĩ tử

• Nhóm thực phẩm giàu đạm từ thịt nạc, trứng hay các loại hạt, đậu
• Nhóm thực phẩm giàu tinh bột như cơm, bánh mì, ngô, khoai, bún, phở
• Nhóm thực phẩm giàu vitamin từ trái cây, rau xanh, ngũ cốc, dầu cá, lòng đỏ trứng
• Nhóm thực phẩm giàu chất béo lành mạnh từ các loại cá béo, dầu oliu, quả hạch
• Thực phẩm giàu khoáng chất từ cá biển, rong biển, tảo biển, hải sản
• Sữa và các chế phẩm từ sữa
• Ưu tiên các món ăn tự nấu, cân bằng chất dinh dưỡng thay vì các món ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp hay các món ăn chiên xào nhiều dầu mỡ
• Sử dụng sữa, nước ép trái cây nguyên chất, trà thảo mộc tự nhiên để thay thế cho các loại trà sữa, nước tăng lực
• Không nên ăn quá no, ăn quá nhiều hay ăn quá khuya vì đều gây ra nhiều vấn đề cho hệ tiêu hóa, ảnh hưởng đến sự tập trung
• Không nên ăn vội vàng, vừa học vừa ăn, vận động mạnh ngay sau khi ăn mà hãy để cơ thể nghỉ ngơi khoảng 30
• Với sĩ tử cần ăn đêm, hãy ưu tiên sữa ấm hay các món ăn nhẹ dễ tiêu hóa, chẳng hạn như một bát ngũ cốc sữa chua

7. Giảm thời gian tiếp xúc với mạng xã hội

Mặc dù đôi khi mạng xã hội có thể cung cấp vô vàn các thông tin, nội dung hữu ích nhưng nếu quá sa đà vào đây có thể khiến tâm trí các học sinh bị nhiễu loạn hơn. Chẳng hạn nếu liên tục đọc được các thông tin về nội dung thi thay đổi, quy chế thi có dự kiến đổi mới sẽ khiến bản thân các em lo lắng, không thể chú tâm vào việc học.Mặt khác nếu liên tục lướt mạng xã hội học sinh cũng dễ bị phân tâm, không thể sử dụng thời gian một cách có ích.

Giảm thời gian sử dụng mạng, có khung giờ riêng để lên mạng cũng chính là cách để giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10. Hãy yên tâm rằng với bất cứ thay đổi nào trong kỳ thi đều sẽ được chính các thầy cô cung cấp cho học sinh, đây mới là nguồn đáng tin cậy nhất chứ không phải trên mạng. Tất nhiên nếu bạn cần lên mạng để tìm kiếm thông tin, hãy tắt thông báo từ các ứng dụng mạng xã hội để có sự tập trung tuyệt đối khi học bài.

8. Thiền định giúp giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10

Thiền định giúp giảm stress căng thẳng là điều bất cứ ai cũng biết và chúng ta hoàn toàn có thể áp dụng phương pháp này cho các học sinh đang chuẩn bị thi chuyển cấp vào lớp 10. Thậm chí nhiều trường học ở phương Tây đã đưa liệu pháp này vào để giảng dạy với tên gọi là Mindfulness Based Stress Reduction  nhằm mục đích giúp các học sinh giảm stress, căng thẳng dựa trên sự tỉnh giác.

Rất nhiều lợi ích từ thiền đã được chứng minh và công nhận bởi các nghiên cứu khoa học như khí huyết lưu thông, cải thiện giấc ngủ, tăng cường khả năng ghi nhớ, xoa dịu âu lo, nâng cao sức đề kháng, mang đến trạng thái tinh thần tích cực hơn. Đây đều là những yếu tố vô cùng cần thiết cho những học sinh lớp 9 khi đang bước vào giai đoạn ôn thi cuối cấp nhiều căng thẳng.

Học sinh muốn thực hành thiền để giải tỏa stress trong kỳ thi chuyển cấp vào lớp 10 nên tìm một khu vực yên tĩnh, ngồi tư thế chân xếp chéo và bắt đầu từ việc hít thở sâu, thả lỏng cơ thể, tập trung tư tưởng để cho tâm trí thực sự đi vào trạng thái tĩnh lặng, bình tâm. Nếu mới học, giai đoạn tập trung tư tưởng có thể sẽ hơi khó khăn nên các học sinh có tham khảo các bài hướng dẫn trên youtube, tham gia các lớp thiền, lớp yoga hay trong một khóa tu để được hướng dẫn đúng cách.

9. Tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết

Học sinh lớp 9 đang trong độ tuổi ẩm ương, nhạy cảm và có vô vàn những lo lắng, suy nghĩ tuổi mới lớn. Con định hình được việc học tập, việc vào một ngôi trường tốt là rất quan trọng nhưng khi đứng trước những áp lực, kỳ vọng mà gia đình và nhà trường đặt ra vẫn sẽ trở nên vô cùng chán nản, mệt mỏi, tự ti. Nếu cứ mang những cảm xúc tiêu cực này thì việc học tập, ôn luyện dù vô cùng cố gắng nhưng không thể mang hiệu quả tuyệt đối.

Nếu đang cảm thấy quá áp lực và lo lắng, học sinh nên tìm sự hỗ trợ từ những người đáng tin cậy xung quanh. Chẳng hạn như anh chị thi trước, cha mẹ hoặc thầy cô. Những lời khuyên và sự động viên của mọi người sẽ giúp con thêm tự tin về bản thân và hiểu rằng những nỗ lực hiện tại chắc chắn sẽ mang đến những giá trị xứng đáng ở tương lai. Hay các anh chị đi trước cũng có thể giúp con có thêm những phương pháp học tập có hiệu quả.

Tuy nhiên cũng không ít trường hợp học sinh phải chịu áp lực được tạo ra từ gia đình, nhà trường khiến con không biết chia sẻ cùng ai. Để giải tỏa stress trong thi chuyển cấp vào lớp 10 cho các trường hợp này, học sinh có thể tìm đến chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ tốt nhất. Chính sự lắng nghe, chia sẻ từ các chuyên gia sẽ giúp các em định hình lại mục tiêu, xây dựng định hướng cho tương lai, nhìn nhận điểm mạnh/ yếu trong học tập để chuẩn bị sẵn sàng tinh thần cho kỳ thi sắp tới.

Thực tế có không ít học sinh rơi vào trầm cảm hay rối loạn cảm xúc, thậm chí từng có suy nghĩ tự tử bởi quá nhiều áp lực mà không được ai thấu hiểu, động viên mà chỉ nhận được những lời chỉ trích khiến các em ngày càng mất tự tin về bản thân. Do đó  mà hiện nay nhiều trường học đã tổ chức các buổi tư vấn tâm lý để giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10, tránh nguy cơ rối loạn tâm thần nghiêm trọng khác.

Trung tâm tâm lý trị liệu NHC Việt Nam hiện đang đồng hành cùng rất nhiều trường học trong lĩnh vực chăm sóc tâm lý học đường, giải tỏa áp lực cho học sinh mùa thi cử. Thấu hiểu những lo lắng mà học sinh lớp 9 đang phải đối mặt, các chuyên gia tại trung tâm NHC sẽ mang đến những giải pháp giúp các em vượt qua cảm xúc tiêu cực, lấy lại sự cân bằng, kết nối với chính mình để phát huy tiềm lực bên trong, tạo tiền đề vững chắc cho kỳ thi sắp tới.

Với từng học sinh, các chuyên gia của trung tâm NHC luôn tìm cách lắng nghe, khơi gợi để trẻ nói ra hết suy nghĩ, tâm tư của bản thân, từ đó mới xác định được nguyên nhân gốc rễ gây căng thẳng và loại bỏ hoàn toàn. Mỗi học sinh đều được hướng dẫn các kỹ năng đối phó với căng thẳng, xây dựng định hướng với tương lai, đặt mục tiêu phù hợp với năng lực để tránh bị hụt hẫng, thất vọng khi kết quả không như kỳ vọng.

Đặc biệt, các chuyên gia còn đưa ra những lời khuyên cho chính phụ huynh và các thầy cô giáo để có thêm kỹ năng chia sẻ, thấu hiểu học sinh đang trong lứa tuổi mộng mơ, dễ bị áp lực để tránh đặt nặng thêm kỳ vọng cho các con. Qua mỗi buổi chia sẻ từ các chuyên gia đã giúp các học sinh giải tỏa đáng kể những căng thẳng, stress trong kỳ thi chuyển cấp vào lớp 10 đồng thời tăng thêm sự tự tin, tinh thần mạnh mẽ cho giai đoạn sắp tới.

Thực tế, để giải tỏa stress cho học sinh thi chuyển cấp vào lớp 10 hoàn toàn chắc chắn cần phải có sự đồng hành từ cha mẹ và thầy cô giáo. Người lớn cần tránh việc đặt nặng áp lực thi cử lên con mà cần dành sự động viên, quan tâm phù hợp, giúp con nhìn nhận giá trị từ việc học thay vì ép buộc trẻ phải cố gắng để đạt được những kỳ vọng của cha mẹ. Phụ huynh cũng nên trao đổi trực tiếp với nhà trường để phân bổ thời gian học tập – nghỉ ngơi hợp lý, đảm bảo sức khỏe và tinh thần của học sinh luôn ở trạng thái tốt nhất trong suốt kỳ thi thì mới giúp các em đạt kết quả tốt nhất.