Sang chấn tâm lý sau ly hôn: Biểu hiện & Cách vượt qua

Sang chấn tâm lý sau ly hôn là tình trạng khó có thể tránh khỏi nhưng điều quan trọng nhất là cả hai phải học cách vượt qua và làm quen với cuộc sống mới. Trong đó, một số người không thể vượt qua nỗi đau hậu ly hôn và phải đối mặt với các vấn đề tâm lý, tâm thần.

Sang chấn tâm lý sau ly hôn là gì?

Khi bắt đầu cuộc sống hôn nhân, ai cũng mong muốn bản thân tìm được người thật sự yêu thương và thấu hiểu. Tuy nhiên, cuộc sống vợ chồng không chỉ cần tình yêu mà còn bao gồm cả trách nhiệm, đồng cảm và tài chính. Vì vậy, không ít cặp đôi đã phải “đường ai nấy đi” sau một thời gian chung sống.

Ngày nay, tư tưởng về ly hôn trở nên thoáng hơn so với trước đây. Nếu cảm thấy không thể hòa hợp và khó có thể chung sống lâu dài, các cặp đôi có thể ly hôn để tìm cho bản thân đối tượng phù hợp hơn. Mặc dù ly hôn đã không còn là chuyện xưa nay hiếm như ở thế hệ trước nhưng rõ ràng tan vỡ trong hôn nhân thực sự là biến cố đối với mỗi người.

Không ít người cảm thấy được giải thoát khỏi cuộc sống bức bối và không hạnh phúc sau khi ly hôn. Tuy nhiên, ly hôn chắc chắn sẽ gây ra những tổn thương tâm lý dù ít hay nhiều. Sang chấn tâm lý sau ly hôn là tình trạng khá phổ biến, có thể xảy ra ở cả nam và nữ giới.

Có thể nói, ly hôn gây ra những thay đổi đáng kể trong cuộc sống và điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý. Sau sự kiện này, cả hai người đều phải mất một thời gian dài để có thể ổn định lại cảm xúc, tinh thần và sức khỏe thể chất. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp sang chấn tâm lý sau ly hôn dẫn đến các rối loạn tâm thần.

Biểu hiện của sang chấn tâm lý sau ly hôn

Nếu cả hai cùng đồng tình với quyết định ly hôn, mức độ sang chấn sẽ nhẹ hơn so với trường hợp chỉ có 1 trong 2 người đơn phương đệ đơn ly hôn lên tòa. Trên thực tế, biểu hiện sang chấn tâm lý không xuất hiện ngay sau khi ly hôn mà khởi phát sau khoảng 6 – 12 tháng.

Đa phần những cặp đôi quyết định ly hôn đều đã trưởng thành và có kinh nghiệm sống. Vì vậy, họ biết cách điều chỉnh cảm xúc của mình và không gặp phải bất cứ vấn đề nào trong thời gian đầu. Tuy nhiên, tổn thương ẩn sâu bên trong sẽ lớn dần đi và gây ra các triệu chứng bất thường sau một khoảng thời gian.

Ngoài ra, cũng có những trường hợp kích động và bất ổn ngay sau khi ly hôn. Điều này xuất phát từ nguyên nhân cụ thể dẫn đến ly hôn và đặc điểm tính cách của từng người.

1. Có cảm giác tê liệt và mất cảm xúc

Ly hôn được xem là biến cố lớn trong cuộc sống. Đối mặt với cuộc sống hôn nhân tan vỡ, bất cứ ai cũng phải trải qua những cảm xúc tiêu cực. Để đi đến quyết định ly hôn, cả hai đã mất một thời gian dài suy nghĩ. Vì vậy, bản thân họ đều đã trải qua cảm xúc buồn bã, đau khổ, bi quan, chán nản và mệt mỏi.

Theo thống kê, sau khi ly hôn, phản ứng chung của các cặp đôi là mất cảm xúc và tê liệt – nhất là đối với nữ giới. Khi quyết định ly hôn được xác nhận, cảm xúc trở nên trống rỗng và đôi khi không hiểu được bản thân đang có cảm nhận như thế nào.

2. Tuyệt vọng và đau khổ

Sau khi ly hôn một thời gian dài, một số người sẽ không tránh khỏi cảm giác đau khổ và tuyệt vọng. Vết thương hậu ly hôn xuất hiện liên tục vào mỗi đêm khiến cho bản thân khó tránh khỏi nỗi đau và cảm giác tuyệt vọng. Theo thời gian, nỗi đau sẽ dần trở nên sâu sắc hơn – nhất là khi ly hôn nhưng vẫn còn tình cảm.

Trên thực tế, nhiều cặp vợ chồng không phải ly hôn do hết tình cảm mà không thể hòa hợp trong lối sống và định hướng tương lai. Với những trường hợp này, nỗi đau sẽ dần hiện rõ hơn sau khi ly hôn. Mỗi khi phải đối mặt với mọi thứ một mình, bản thân sẽ khó tránh khỏi cảm giác buồn tủi và đau lòng.

Dù mong muốn hay không, sự tuyệt vọng và đau khổ là điều khó tránh khỏi hậu ly hôn. Tuy nhiên, một số người có thể tự điều chỉnh và vượt qua các cảm xúc này. Nhưng cũng có người phải đối mặt với sự đau khổ, buồn bã trong một thời gian dài và đôi khi phát triển thành các chứng rối loạn tâm thần.

3. Liên tục suy nghĩ về quá khứ

Trong thời gian chung sống, bên cạnh những mâu thuẫn và xung đột, cả hai cũng có những giây phút hạnh phúc thực sự. Sau khi ly hôn và quay trở lại cuộc sống độc thân, những ký ức này sẽ xuất hiện một cách vô ý trong những tình huống của cuộc sống.

Vào ban đêm, không ít người trằn trọc và nghĩ liên tục về quá khứ. Những ký ức đẹp đan xen với xung đột và mâu thuẫn gây ra những tổn thương nhất định. Ở trạng thái này, bản thân mỗi người sẽ vừa cảm thấy buồn bã, tiếc nuối vừa cho rằng bản thân đã đúng đắn khi kết thúc một mối quan hệ không có kết quả.

4. Trí nhớ kém và khó tập trung

Có rất nhiều vấn đề phải đối mặt sau khi ly hôn, chẳng hạn như những câu hỏi từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và sự băn khoăn của con cái. Ngoài ra, việc tìm kiếm nhà ở và phải chi trả các khoản phí sinh hoạt một mình cũng vô tình gây ra căng thẳng. Những điều này khiến cho cả hai người rơi vào trạng thái mệt mỏi, suy nhược trong một thời gian dài.

Những vấn đề xảy ra sau khi ly hôn sẽ khiến cho tinh thần của cả hai bất ổn và gây ra tình trạng khó tập trung, giảm trí nhớ. Do đó, cả hai thường khó có thể duy trì hiệu suất lao động và mất một thời gian khá dài để có thể ổn định lại mọi thứ.

5. Mệt mỏi, suy nhược

Sang chấn tâm lý sau ly hôn còn gây ra tình trạng mệt mỏi và suy nhược – nhất là ở nữ giới. Những tổn thương sau khi hôn nhân tan vỡ gây ra tình trạng chán ăn, ăn uống kém, mệt mỏi và mất ngủ. Nếu không có biện pháp cải thiện, cơ thể sẽ có nguy cơ bị suy nhược và sụt cân.

6. Có các vấn đề về giấc ngủ

Theo số liệu thống kê, phần lớn những người phải trải qua sang chấn tâm lý sau ly hôn đều có các vấn đề về giấc ngủ. Trong đó, thường gặp nhất là mất ngủ, khó ngủ, ngủ chập chờn. Tình trạng này có thể kéo dài vài tuần đến vài tháng tùy theo tâm lý của từng người.

7. Có cảm giác tội lỗi

Trong một số trường hợp, một trong hai người sẽ có cảm giác tội lỗi sau khi ly hôn. Theo các chuyên gia, cảm giác này có thể xảy ra ở cả nam và nữ giới. Nếu là người có lỗi (chẳng hạn như ngoại tình, thiếu trách nhiệm), cảm giác tội lỗi sẽ khó có thể tránh khỏi. Tuy nhiên, cảm giác này cũng có thể xảy ra ở người hoàn toàn không có lỗi trong cuộc hôn nhân.

Lý do là vì họ cho rằng bản thân đã làm những người xung quanh thất vọng và đã khiến cho con cái phải chứng kiến cảnh đau lòng. Ngoài ra, nhiều người cũng có cảm giác tội lỗi khi không nghe theo sự khuyên ngăn của gia đình và bất chấp để kết hôn với người không phù hợp.

8. Né tránh nhắc về sự kiện ly hôn

Tương tự như các biến cố khác, người bị sang chấn tâm lý sau ly hôn cũng có xu hướng né tránh nhắc về sự kiện này. Việc mọi người nhắc đi nhắc lại sự việc không mong muốn khiến cho họ cảm thấy mệt mỏi, chán nản và bức bối.

Ly hôn là sự giải thoát cho cả hai khỏi cuộc sống bí bách và không hạnh phúc. Tuy nhiên, sau khi ly dị, họ lại phải đối mặt với sự ngột ngạt từ những câu hỏi và thắc mắc từ bạn bè, đồng nghiệp và những người xung quanh. Vì vậy, những cặp đôi sau khi ly hôn thường có xu hướng né tránh các cuộc gặp gỡ vì không muốn đề cập đến sự kiện vừa xảy ra.

9. Bi quan về mọi thứ

Những người thất bại trong hôn nhân thường có suy nghĩ bản thân không xứng đáng được hạnh phúc và mất đi niềm tin vào tình yêu. Vốn dĩ, họ chấp nhận kết hôn vì dành tình cảm đặc biệt cho đối phương và cũng cảm nhận được điều tương tự. Tình yêu và sự hòa hợp gắn kết cả hai trong mối quan hệ vợ chồng.

Khi bước vào cuộc sống hôn nhân, ai cũng có cho mình niềm tin và sự hy vọng. Tuy nhiên, thực tế cuộc sống khiến cho niềm tin vơi dần và cuối cùng là dẫn đến quyết định ly hôn. Vì thất vọng với chính người mà bản thân từng tin tưởng nên việc bi quan về mọi thứ là điều dễ hiểu. Họ trở nên ngờ vực và không dành tình cảm đặc biệt của mình cho bất cứ ai.

Khi chứng kiến hôn nhân tan vỡ, bản thân mỗi người đều phải trải qua những tổn thương tâm lý sau ly hôn. Thế nhưng, phụ nữ sẽ có nguy cơ cao hơn do tính cách nhạy cảm và dễ tổn thương. Hơn nữa, mặc dù xã hội đã phát triển nhưng những định kiến về phụ nữ vẫn còn. Do đó, phái nữ sẽ có nguy cơ sang chấn tâm lý sau ly hôn hơn so với nam giới.

Sang chấn tâm lý sau ly hôn có ảnh hưởng gì không?

Sang chấn tâm lý là phản ứng của cơ thể khi trải qua biến cố và những sự việc có tính chất nghiêm trọng. Mặc dù ly hôn là quyết định của cả hai người nhưng khi đối mặt với nó, khó có ai giữ được tâm trạng ổn định. Hầu hết các cặp đôi sau ly hôn đều phải trải qua những bất ổn nhất định về mặt tinh thần. Tuy nhiên, phần lớn mọi người đều có thể vượt qua và tìm lại sự cân bằng trong cuộc sống.

Trong một số trường hợp, sang chấn tâm lý có thể dẫn đến stress (căng thẳng), rối loạn lo âu và trầm cảm sau ly hôn. Theo các chuyên gia tâm lý, nữ giới sẽ có nguy cơ cao mắc các chứng bệnh này sau khi ly hôn.

Trong thời gian gần đây, Bệnh viện Tâm thần TPHCM đã tiếp nhận nhiều trường hợp bị sang chấn tâm lý và đối mặt với các rối loạn tâm thần hậu ly hôn. Điều này cho thấy những ảnh hưởng sâu sắc của ly hôn đối với tâm lý của mỗi người.

Cách vượt qua sang chấn tâm lý hậu ly hôn

Sau khi ly hôn, những tổn thương tâm lý là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, bạn phải học cách vượt qua để đón nhận cuộc sống mới và vững vàng hơn sau những đổ vỡ. Vượt qua sang chấn tâm lý sau ly hôn thật sự không phải là điều dễ dàng. Thế nhưng, chỉ cần có nỗ lực, bạn có thể vượt qua và đón nhận cuộc sống với tâm thế vững vàng nhất.

Các biện pháp giúp vượt qua sang chấn tâm lý sau ly hôn:

1. Hiểu rằng mọi chuyện rồi sẽ qua

Hơn ai hết, bạn là người hiểu rõ ly hôn là giải pháp tốt nhất cho cuộc sống hôn nhân không hạnh phúc. Dù vậy, cảm giác buồn bã và bi quan là điều khó có thể tránh khỏi. Tuy nhiên, những cảm xúc này chỉ xảy ra trong thời gian ngắn và điều này không thể ngăn bạn trải nghiệm những điều tuyệt vời trong cuộc sống.

Tất cả mọi chuyện dù có tồi tệ vẫn sẽ qua đi. Vì vậy, bạn chỉ nên cho phép mình buồn bã, đau khổ và bi quan trong một thời gian ngắn. Sau đó, cần nỗ lực vượt qua những cảm xúc tiêu cực để đón nhận cuộc sống mới. Hơn ai hết, sự nỗ lực và kiên cường chính là điều giúp bạn vượt qua những đổ vỡ trong hôn nhân.

2. Tập trung vào công việc và con cái

Các cảm xúc cá nhân có thể nhấn chìm động lực, niềm vui và sự cố gắng. Vì vậy, bạn hãy gạt bỏ những cảm xúc tiêu cực và tập trung vào công việc, con cái. Có thể nói, những tổn thương của hai người không thể so sánh với tổn thương tâm lý của con cái. Do đó, hậu ly hôn, cả bố và mẹ đều cần thể hiện sự quan tâm và tình yêu thương để con cái hiểu được rằng dù bố mẹ có chung sống cùng nhau hay không, con đều được yêu thương và chia sẻ.

Nếu phải nuôi con một mình, bạn cần phải mạnh mẽ hơn để giúp con có cuộc sống tốt hơn. Bên cạnh việc quan tâm đến sức khỏe và tinh thần của con, bạn cũng nên tập trung vào công việc để tạo ra nguồn thu nhập ổn định hơn. Trên thực tế, nhiều người đạt được thành tựu trong sự nghiệp nhờ động lực hậu ly hôn. Vì vậy, thay vì chìm đắm trong những cảm xúc tiêu cực, bạn nên tập trung vào công việc, con cái và những khía cạnh khác của cuộc sống.

3. Gặp gỡ người thân và bạn bè

Nhiều người có xu hướng nhốt mình và né tránh các cuộc gặp gỡ vì lo sợ mọi người sẽ nhắc đến việc ly hôn. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ khiến cho tâm trạng trở nên tồi tệ hơn và nỗi đau trở nên sâu sắc dần theo thời gian. Vì vậy, hậu ly hôn bạn nên gặp gỡ người thân và những người bạn thực sự thấu hiểu mình.

Thay vì chìm đắm trong nỗi đau và sự bi quan, nên chia sẻ những cảm xúc và vấn đề bản thân đang phải đối mặt để những người xung quanh thấu hiểu, đồng cảm và chia sẻ. Với những người đã từng đổ vỡ trong hôn nhân, họ sẽ đưa ra lời khuyên và giúp bạn vững vàng hơn để vượt qua biến cố này.

4. Nâng cấp bản thân mỗi ngày

Nhiều người cho rằng bản thân thất bại và kém cỏi vì những đổ vỡ trong hôn nhân. Tuy nhiên, hôn nhân hay tình yêu chỉ là một phần nhỏ trong cuộc sống. Thất bại trong tình yêu không có nghĩa bạn là người kém cỏi. Hậu ly hôn, nhiều người có xu hướng đánh giá thấp bản thân và so sánh mình với người khác – nhất là những người có ngoại hình, tài năng và cuộc sống hôn nhân hạnh phúc.

Để vượt qua sang chấn tâm lý sau ly hôn, bạn nên nâng cấp bản thân mỗi ngày. Hãy bắt đầu bằng việc ăn uống điều độ, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc. Thay vì quẩn quanh với vấn đề hôn nhân và tình yêu, bạn nên phát triển năng lực của bản thân và tìm kiếm những niềm vui khác trong cuộc sống.

Khi đạt được thành công và có chỗ đứng trong xã hội, những tổn thương trong hôn nhân sẽ không khiến bạn phải cảm thấy đau khổ, tự ti và chán nản. Ngoài ra, khi đã chủ động được trong cuộc sống bạn sẽ biết rằng, tình yêu chỉ là một phần rất nhỏ và có tình yêu hay không bạn vẫn có cuộc sống tốt đẹp.

5. Trị liệu tâm lý

Trên thực tế, một số người không thể vượt qua sang chấn tâm lý sau ly hôn. Thậm chí, nhiều người phải đối mặt với stress, trầm cảm và rối loạn lo âu do hôn nhân tan vỡ. Trong trường hợp cần thiết, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý.

Trị liệu tâm lý sẽ giúp bình ổn cảm xúc và thay đổi những suy nghĩ tiêu cực, bi quan về hôn nhân, tình yêu và những khía cạnh khác trong cuộc sống. Bên cạnh đó, phương pháp này cũng giúp mỗi người biết yêu thương bản thân và hướng đến cuộc sống lạc quan, tốt đẹp thay vì chìm đắm trong nỗi đau của quá khứ.

Sang chấn tâm lý sau ly hôn là điều khó có thể tránh khỏi. Để vượt qua tình trạng này, mỗi người cần biết cách tạo cho mình năng lượng tích cực và biến nỗi đau thành động lực. Nếu cần thiết, nên tìm gặp bác sĩ/ chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ.