Hội chứng sợ đàn ông (Androphobia): Nguyên nhân và Giải pháp

Hội chứng sợ đàn ông gây ra nỗi sợ kinh hoàng, quá mức và dai dẳng về đàn ông. Người bệnh sẽ có cảm giác thù hằn, căm ghét và sợ hãi tột độ đối với đàn ông, nam giới và có nhiều xu hướng tránh né việc gặp gỡ, giao tiếp, gần gũi với phái mạnh. 

Thế nào là hội chứng sợ đàn ông (Androphobia)?

Hội chứng sợ đàn ông hay còn được gọi với tên tiếng Anh là Androphobia là một trong các ám ảnh sợ hãi cụ thể đặc trưng bởi nỗi sợ quá mức, kéo dài dai dẳng tối thiểu 6 tháng về đàn ông. Người mắc phải hội chứng này sẽ luôn tồn tại nỗi sợ hãi, lo lắng, căng thẳng hoặc thậm chí là thù ghét đối với đàn ông.

Khác hẳn với nỗi sợ thông thường, người bị Androphobia sẽ cảm thấy vô cùng hoảng loạn khi phải đối diện với đàn ông, thậm chí đó chỉ là hình ảnh trong phim cũng khiến họ cảm thấy lo sợ, bất an và căng thẳng tột độ. Tình trạng này không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe và còn có thể cản trở, đảo lộn đời sống sinh hoạt của con người.

Tuy nhiên, cần phải phân biệt rõ ràng giữa cảm giác hận thù và hội chứng sợ đàn ông. Những người cảm thấy ghét bỏ đàn ông thường có những trải nghiệm tồi tệ về nam giới, ví dụ như từng chứng kiến cảnh mẹ bị bạo hành, từng đổ vỡ trong hôn nhân, bị đàn ông lừa gạt,…Họ cảm thấy chán ghét đàn ông và không muốn bắt đầu các mối quan hệ tương tự với đàn ông.

Nghiêm trọng hơn thế, những trường hợp mắc phải hội chứng sợ đàn ông lại có sự sợ hãi, lo lắng quá mức hơn. Người bệnh có thể ý thức được nỗi sợ phi lý và quá mức của bản thân nhưng không thể kiểm soát và ngăn chặn nó. Khi đối diện với nỗi sợ của mình, bệnh nhân sẽ liên tục xuất hiện các triệu chứng về cảm xúc, thể chất ở mức độ thái quá.

Mặc dù Androphobia phát triển khá phổ biến nhưng cho đến hiện nay nó vẫn chưa được công nhận cụ thể trong Sổ tay chẩn đoán và thống kê các rối loạn tâm thần (DSM-5). Tuy nhiên, quá trình điều trị và can thiệp là rất cần thiết để tránh gây ra những ảnh hưởng tồi tệ đối với sức khỏe và chất lượng cuộc sống của mỗi người bệnh.

Nguyên nhân gây ra hội chứng sợ đàn ông

Các nhà khoa học vẫn chưa thể đưa ra kết luận cuối cùng về nguyên nhân gây nên hội chứng sợ đàn ông. Tuy nhiên, trong nhiều năm nghiên cứu và qua tìm hiểu từ các trường hợp bệnh thực tế thì họ nhận thấy Androphobia có sự liên quan đến các trải nghiệm trong quá khứ, yếu tố môi trường, gia đình, giới tính hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần,…

Mặc dù vẫn chưa được xác định một cách rõ ràng nhưng việc biết được một vài yếu tố ảnh hưởng, tác động cũng góp phần quan trọng đối với quá trình can thiệp và ngăn chặn nỗi sợ cho nhiều người bệnh khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân thường được nhắc đến như:

• Các trải nghiệm tiêu cực trong quá khứ: Đây được xem là lý do phổ biến và có khả năng lớn gây ra hội chứng sợ đàn ông. Theo chia sẻ của các chuyên gia tâm lý thì các tổn thương, ám ảnh trong quá khứ, nhất là từ thời thơ ấu có thể ăn sâu vào tiềm thức và ảnh hưởng đến cuối cuộc đời. Ví dụ, nếu một người đã từng bị đàn ông tấn công, bạo hành, cưỡng hiếp hoặc đã từng đổ vỡ trong hôn nhân, chứng kiến cảnh mẹ bị đánh đập cũng có thể hình thành tâm lý thù ghét, sợ hãi đàn ông.
• Ảnh hưởng từ gia đình: Một số trường hợp Androphobia có thể liên quan đến cách giáo dục hoặc sự ảnh hưởng từ nỗi sợ của các thành viên trong gia đình. Một số trẻ nhỏ ngay từ bé đã được dạy dỗ về sự nguy hiểm của đàn ông, luôn căn dặn về việc phải tránh xa đàn ông, không được gần gũi, thân mật quá mức với người khác giới. Hoặc nếu trong gia đình có người thân đang mắc phải hội chứng sợ hãi này thì nhiều khả năng trẻ nhỏ cũng có thể bị ảnh hưởng và hình thành nỗi sợ tương tự.
• Do phim ảnh, truyền thông: Nỗi sợ đàn ông có thể hình thành do tác động từ những cảnh phim bạo lực, hưng tợn và đáng sợ về đàn ông. Một số người thường xuyên tiếp xúc với những nội dung tiêu cực về nam giới khiến cho họ dần cảm thấy sợ hãi, lo lắng và không muốn tiếp xúc với đàn ông.
• Androphobia liên quan đến các hội chứng sợ hãi khác: Dựa vào khảo sát nhận thấy rằng, những trường hợp mắc phải hội chứng sợ đàn ông có kèm theo một số nỗi sợ khác, chẳng hạn như sợ giao tiếp, sợ yêu,…
• Rối loạn tâm thần: Những người bệnh trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn hoảng sợ cũng có nhiều khả năng khởi phát các ám ảnh sợ hãi cụ thể, trong đó có hội chứng sợ đàn ông.

Hội chứng Androphobia có thể khởi phát ở cả nam giới và nữ giới nhưng tỷ lệ nữ giới mắc bệnh sẽ cao hơn gấp nhiều lần. Trong thực tế có rất nhiều các trường hợp phụ nữ chia sẻ về việc không muốn bắt đầu và duy trì các mối quan hệ với đàn ông và họ cảm thấy sợ hãi, bất an về đàn ông.

Hội chứng sợ đàn ông có thể khởi phát ở bất kỳ ai và bất kỳ thời điểm nào. Nó cũng có thể tồn tại ở nhiều mức độ và nhiều dạng sợ hãi khác nhau. Một người có thể cảm thấy an toàn khi ở bên một người đàn ông nào đó và hoàn toàn sợ hãi với tất cả những người đàn ông khác.

Bạn có đang mắc hội chứng sợ đàn ông không?

Cũng tương tự như các chứng sợ hãi ám ảnh khác, hội chứng sợ đàn ông gây ra những nỗi sợ kinh hoàng, quá mức và dai dẳng về đàn ông. Đặc trưng của nỗi sợ này đó chính là sự bất hợp lý, không tương xứng với hoàn cảnh, tình huống cùng với sự phóng đại được lặp đi lặp lại nhiều lần đối với các triệu chứng hoảng sợ.

Cụ thể, để xác định một người mắc phải hội chứng Androphobia thì họ cần có các biểu hiện sau đây:

• Thường trực nỗi sợ về đàn ông, cảm thấy lo lắng, bất an, căng thẳng khi gặp gỡ, nhìn thấy hoặc thậm chí chỉ là suy nghĩ, nghe thấy tiếng nói của đàn ông.
• Phần lớn người bệnh chỉ có thể duy trì các mối quan hệ lành mạnh với những người đàn ông thân thiết như ông, ba, anh trai, em trai, bạn đời,…Hoặc một số trường hợp nặng có thể cảm thấy sợ hãi cả những người thân quen.
• Có xu hướng tránh né hoàn toàn các sự kiện, hoạt động, địa điểm có nguy cơ xuất hiện đàn ông. Vì thế, người bệnh thường sống tách biệt, tự nhốt mình ở nhà và không giao tiếp, tương tác xã hội.
• Bệnh nhân Androphobia sẽ ưu tiên lựa chọn các công việc tự do, được làm việc tại nhà hoặc các môi trường làm việc chỉ có nữ giới.
• Nỗi sợ kéo dài liên tục khiến cho người bệnh suy giảm sự tập trung, khó khăn trong việc đưa ra các quyết định, lựa chọn hàng ngày.

Bệnh nhân hoàn toàn không có khả năng tự kiểm soát và loại bỏ nỗi sợ phi lý của mình. Sự sợ hãi còn gia tăng đáng kể khi họ phải tiếp xúc, gần gũi với đàn ông. Nếu phải đối mặt với các tình huống gây sợ hãi, cơ thể sẽ kích thích các phản ứng chống chọi lại nỗi sợ và làm hình thành hàng loạt các biểu hiện về thể chất như:

• Ra nhiều mồ hôi
• Căng thẳng, căng cơ
• Khó thở, thở gấp
• Tức ngực
• Tim đập nhanh liên hồi
• Không nói nên lời, nói lắp bắp
• Khô miệng
• Tay chân bủn rủn
• Đau đầu, chóng mặt, choáng váng hoặc ngất xỉu
• Mất kiểm soát chân tay
• Bỏ chạy

Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng sẽ khác nhau tùy vào từng trường hợp và từng đối tượng bệnh. Tuy nhiên, nó vẫn sẽ gây nên các ảnh hưởng đối với sức khỏe, các sinh hoạt đời sống và cả các mối quan hệ lành mạnh của bệnh nhân nếu không sớm được khắc phục, cải thiện.

Hội chứng Androphobia có ảnh hưởng như thế nào?

Các ảnh hưởng của hội chứng sợ đàn ông không quá nghiêm trọng và cũng không đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Tuy nhiên, khi nỗi sợ vô lý kéo dài dai dẳng sẽ làm cản trở đối với các sinh hoạt đời sống và gây nên sự suy giảm đáng kể về cả sức khỏe tinh thần lẫn thể chất.

Theo đó, tỷ lệ nam giới trên toàn thế giới chiếm đến hơn một nửa trong tổng dân số nên việc tồn tại nỗi sợ này khiến cho nhiều người gặp phải rất nhiều các hạn chế trong đời sống. Chính vì thế, trong phần lớn các hoạt động của xã hội đều có sự xuất hiện có đàn ông nên những trường hợp mắc phải nỗi sợ này sẽ bị giới hạn rất nhiều về phạm vi học tập, công việc và nhiều khía cạnh khác.

Khi nỗi sợ luôn thường trực và xâm chiếm lấy tiềm thức của bệnh nhân sẽ khiến cho họ có nhiều xu hướng tránh né việc giao tiếp xã hội, một số người còn tự nhốt mình trong nhà vì lo sợ việc sẽ gặp phải đàn ông, sợ không thể kiểm soát nỗi lo lắng của bản thân. Nếu Androphobia không sớm được can thiệp và khắc phục tốt sẽ dần làm cho người bệnh có xu hướng tự cô lập chính mình, thậm chí làm khởi phát các rối loạn tâm lý, tâm thần nguy hiểm hơn, đặc biệt là trầm cảm, rối loạn lo âu.

Bên cạnh đó, khi đối mặt với đàn ông, người bệnh sẽ liên tục xuất hiện các triệu chứng về thể chất khiến cho cơ thể dần suy giảm năng lượng, sức lực và có thể hình thành các vấn đề sức khỏe như rối loạn tiêu hóa, bệnh hô hấp, tim mạch, mất ngủ, ăn uống không đảm bảo,…Do sự bất lực về cảm xúc, không thể tự khống chế bản thân khiến cho một số người có xu hướng lạm dụng các chất gây nghiện, chất kích thích càng khiến cho bệnh tình trở nên nguy hiểm hơn.

Giải pháp khắc phục chứng sợ đàn ông

Hội chứng sợ đàn ông tuy không được xem là một rối loạn tâm thần riêng biệt nhưng với những ảnh hưởng của nó thì việc can thiệp và điều trị là cần thiết. Vì thế, nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường cảnh báo về hội chứng Androphobia thì bạn cũng cần chủ động trong việc thăm khám và chẩn đoán tại các cơ sở chuyên khoa uy tín, chất lượng.

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám sức khỏe lâm sàng, tìm hiểu về các triệu chứng của người bệnh. Một số trường hợp sẽ được yêu cầu thực hiện một vài xét nghiệm liên quan để giúp cho việc đưa ra kết luận được chính xác hơn. Đối với mỗi tình trạng sợ hãi khác nhau, bác sĩ chuyên khoa cũng sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trong việc áp dụng các liệu pháp can thiệp phù hợp và an toàn nhất.

Cụ thể một số phương pháp sẽ được ưu tiên áp dụng cho người mắc hội chứng sợ đàn ông như:

1. Trị liệu tâm lý

Hội chứng Androphobia được xem là một vấn đề sức khỏe tâm lý với những nhận thức, suy nghĩ và hành vi lệch lạc. Do đó, việc hỗ trợ can thiệp tâm lý là điều cần thiết và nên được áp dụng trong giai đoạn sớm để giúp bệnh nhân mau chóng điều chỉnh tốt những triệu chứng chưa phù hợp và xây dựng lại đời sống tích cực, lành mạnh hơn.

Hiện nay, trị liệu tâm lý được xem là phương pháp tối ưu được áp dụng phổ biến trong hầu hết các trường hợp gặp phải vấn đề sức khỏe tâm lý, tâm thần. Đối với các trường hợp mắc phải hội chứng sợ đàn ông sẽ được cân nhắc sử dụng liệu pháp tiếp xúc, liệu pháp nhận thức và hành vi hoặc liệu pháp thôi miên để cải thiện tình trạng sức khỏe cho người bệnh.

Song song với đó, bệnh nhân cũng sẽ được hỗ trợ thêm một số liệu pháp thư giãn để giúp giải tỏa tốt các trạng thái tâm lý tiêu cực, ngăn chặn tốt nguy cơ tái phát trong tương lai. Chuyên gia tâm lý cũng sẽ trang bị thêm một số kỹ năng cần thiết, ví dụ như kỹ năng giảm căng thẳng, kỹ năng đối mặt với nỗi sợ, kỹ năng giao tiếp để người bệnh dần tái hòa nhập, xây dựng mục tiêu, đời sống lành mạnh hơn.

Nếu đang gặp phải các vấn đề sức khỏe tâm thần, đặc biệt là hội chứng sợ đàn ông thì bạn đọc có thể tìm hiểu và lựa chọn Trung tâm Tâm lý trị liệu NHC Việt Nam là nơi thăm khám, trị liệu hiệu quả, an toàn. Đây là đơn vị tiên phong trong việc ứng dụng tâm lý trị liệu chữa lành tâm bệnh được xây dựng với hình thức chuyên nghiệp, bài bản, quy mô lớn.

Thế mạnh của NHC là sở hữu được đội ngũ chuyên gia, master coach giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản và luôn làm việc với tinh thần cống hiến, tận tâm, trách nhiệm. thế, trung tâm còn đầu tư kỹ lưỡng về cơ sở vật chất, các trang thiết bị hiện đại để đáp ứng tốt nhu cầu thăm khám, trị liệu cho khách hàng trên toàn cả nước, mang đến không gian thoải mái, gần gũi cho từng khách hàng.

2. Điều trị hóa dược

Phần lớn các trường hợp mắc hội chứng sợ đàn ông đều không cần sử dụng đến thuốc điều trị. Tuy nhiên, đối với những người bệnh có biểu hiện quá mức, các triệu chứng sợ hãi gây ảnh hưởng to lớn đối với sức khỏe và đời sống sinh hoạt hàng ngày thì cũng sẽ được chỉ định dùng kết hợp một vài loại thuốc kiểm soát hiệu quả.

Thuốc được sử dụng cho người bệnh Androphobia thường sẽ là những loại thuốc an thần, thuốc chẹn beta, thuốc chống trầm cảm, chống lo âu hoặc các loại vitamin, khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Tùy vào từng đối tượng bệnh khác nhau mà bác sĩ chuyên khoa sẽ cân nhắc đưa ra liều lượng sử dụng phù hợp để đảm bảo hiệu quả và an toàn trong quá trình điều trị.

3. Hỗ trợ cải thiện tại nhà

Ngoài việc thực hiện tốt theo các phương pháp chuyên khoa của bác sĩ thì người mắc chứng sợ đàn ông cũng nên nhanh chóng thay đổi và duy trì lối sống lành mạnh, tích cực hơn. Theo nhận định của các chuyên gia thì các thói quen sinh hoạt hàng ngày cũng góp phần gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đối với tâm lý, suy nghĩ, hành vi của con người.

Vì thế, để giúp cho các nỗi sợ phi lý về đàn ông mau chóng được loại bỏ, bệnh nhân cũng nên chú ý thực hiện một số điều sau đây:

• Học cách thư giãn, giải tỏa stress bằng những biện pháp an toàn ngay tại nhà. Chẳng hạn như hít thở sâu, nghe nhạc, đọc sách, chơi với thú cưng, thiền định, tập yoga,…
• Tăng cường vận động, rèn luyện thể dục thể thao là cách hiệu quả để giúp cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần. Tùy vào điều kiện sức khỏe của mỗi người mà bạn có thể lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng, đơn giản như chạy bộ, đi bộ, bơi lội, yoga, thái cực quyền, đánh cầu lông,….
• Chế độ ăn uống cũng cần được đảm bảo tốt, tăng cường ăn các loại rau xanh, các thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, protein có lợi cho sức khỏe.
• Tránh xa việc sử dụng bia rượu, thuốc lá hoặc các chất kích thích, chất gây nghiện độc hại.
• Cải thiện chất lượng giấc ngủ, duy trì thời gian ngủ và thức dậy cùng một khung giờ để có được nguồn năng lượng tích cực cho ngày mới, tránh những suy nghĩ tiêu cực, bi quan.
• Chủ động chia sẻ về nỗi sợ của bản thân với những người thân thiết bên cạnh để họ trở nên thấu hiểu và hỗ trợ bạn tốt hơn.
• Người bệnh cũng có thể đăng ký tham gia vào các hội nhóm ám ảnh sợ hãi để cùng chia sẻ, nhận về những lời khuyên, kinh nghiệm hữu ích từ thực tế.
• Viết nhật ký cũng là biện pháp hiệu quả để giúp giải tỏa cảm xúc và loại bỏ những ám ảnh tâm lý đối với đàn ông. Hãy viết ra những cảm xúc, suy nghĩ và lo lắng của bản thân lên từng trang giấy để giảm bớt những phiền muộn, căng thẳng trong lòng.

Hội chứng sợ đàn ông (Androphobia) gây nên nhiều phiền toái đối với đời sống của người bệnh, làm hạn chế các cơ hội nghề nghiệp, học tập, sinh hoạt của bệnh nhân. Hy vọng qua chia sẻ trong bài viết này, bạn đọc sẽ hiểu hơn về các thông tin cơ bản của hội chứng sợ đàn ông và biết cách khắc phục hiệu quả.